<h2>ล็อกดาวน์ หรือการประกาศปิดประเทศแบบปูพรม ซึ่งเริ่มบังคับใช้เมื่อราว 1 ปีเศษที่ผ่านมา ในช่วงการระบาดของโรคร้ายที่มีความรุนแรงที่สุดในโลก นับจากการระบาดของไข้หวัดใหญ่สเปนในปี 1918-1920</h2>
"ล็อกดาวน์" ควรเป็นมาตรการระยะสั้นเพื่อป้องกันไม่ให้เกิดปัญหาผู้ป่วยล้นโรงพยาบาล แต่ขณะนี้ผ่านมากว่า 1 ปีแล้ว ข้อบังคับหลายต่อหลายอย่างที่มีระดับความเคร่งครัดมากน้อยแตกต่างกันก็ยังคงอยู่ ถึงแม้ว่ากำลังจะมีการพิจารณายกเลิกมาตรการเหล่านี้แต่ก็เป็นไปอย่างล่าช้าเต็มที ซึ่งจะส่งผลเสียอันไม่ควรเกิด

โดยเฉพาะอย่างยิ่งกับเด็กนักเรียนและกับสภาพเศรษฐกิจโดยรวมอีกไม่นานประชาชนแทบทุกคนที่ต้องการวัคซีนจะได้รับวัคซีนตามความประสงค์และยิ่งไปกว่านั้นเป็นเวลาหลายเดือนมาแล้วที่เรามีวิธีการักษาที่ได้ผลดียิ่งเพื่อใช้ต่อสู้กับโรคเมื่อผู้ป่วยติดเชื้อไวรัสโควิด-19 ซึ่งมีอาการหนักถูกนำตัวส่งโรงพยาบาล นี่เป็นเหตุผลที่ว่าทำไมจึงควรปลดล็อกดาวน์ในทันที

เป็นที่แน่ชัดตั้งแต่ช่วงฤดูใบไม้ผลิปีที่ผ่านมาแล้วว่าวิธีการรับมือที่ดีที่สุดก็คือ การให้ความสำคัญกับกลุ่มประชากรที่มีความเสี่ยงสูงที่สุดก่อน ซึ่งได้แก่ ผู้สูงอายุ และผู้ที่มีอาการสาหัสอยู่แต่เดิม

อย่างไรก็ดี แทนที่จะปฏิบัติตามหลักวิทยาศาสตร์ดังกล่าว นักการเมืองและบุคลากรทางการแพทย์จำนวนมากเกินควรได้ออกข้อบังคับแบบปูพรมซึ่งไร้ประโยชน์เอาแน่เอานอนไม่ได้หรือไม่รังสรรค์ออกมาอย่างต่อเนื่อง

ประเทศของเราต้องสูญเสียอย่างหนักและเป็นเรื่องที่สุดจะทันที่ยังต้องสูญเสียไม่รู้จักจบสิ้น ครอบครัวผู้มีรายได้น้อยได้รับผลกระทบในสัดส่วนที่มากกว่า เพราะพ่อแม่ไม่สามารถไปทำงานได้ เนื่องจากต้องอยู่บ้านเพื่อดูแลลูกที่ไม่ได้ไปโรงเรียน

เรื่องน่าอายที่สุดก็คือการที่สหภาพครูปล่อยให้โรงเรียนรัฐบาลปิดหรือทำการเรียนการสอน 2 ระบบมาเป็นเวลาเนิ่นนาน ถึงแม้ว่าจะมีข้อเท็จจริงที่ระบุว่า เด็กเป็นกลุ่มที่มีความเสี่ยงต่อไวรัสโควิด-19 ต่ำที่สุด และมีโอกาสเป็นพาหะของโรคติดต่อได้น้อยที่สุดด้วย โรงเรียนเอกชนที่มีมาตรการป้องกันอย่างเหมาะสมได้เปิดทำการเรียนการสอนมานานหลายเดือนแล้วโดยที่ไม่มีอันตรายแต่อย่างใด

จำนวนผู้ป่วยโรคซึมเศร้าและผู้ติดสารเสพติดหลากหลายประเภทเพิ่มมากขึ้น เช่นเดียวกับจำนวนผู้เสียชีวิตจากการฆ่าตัวตายและการใช้ยาเกินขนาดด้วย

เมื่อเปรียบเทียบข้อมูลสถิติระหว่างรัฐที่ปฎิบัติตามหลักวิทยาศาสตร์ด้วยความรู้ความเข้าใจอย่าง Florida กับรัฐที่ไม่สนใจหลักการใดๆ อย่าง New York จะเห็นได้ว่า Florida ซึ่งปัจจุบันได้เปิดเมืองอย่างเต็มรูปแบบแล้ว มีข้อจำกัดต่างๆ น้อยกว่า New York นับตั้งแต่เริ่มประกาศล็อกดาวน์แล้ว Florida (หรือสมญานามว่า Sunshine State) มีอัตราผู้เสียชีวิตต่ำกว่า New York (หรือ Empire State)

ถึงแม้ว่าจะมีจำนวนประชากรสูงอายุมากกว่าก็ตาม เศรษฐกิจของ Florida กำลังขยายตัว ในขณะที่ New York ยังดิ้นรนข้อเท็จจริงแบบกำปั้นทุบดินก็คือ รัฐที่เปิดกว้างมากกว่าจะมีสถิติทางการแพทย์และผลประกอบการทางเศรษฐกิจที่ดีกว่ารัฐที่เต็มไปด้วยข้อบังคับต่างๆ นานา

ข้อมูลที่กล่าวมาข้างต้นนี้ขัดแย้งกับความคิดเห็นของประธานาธิบดี Biden ในระหว่างการกล่าวสุนทรพจน์ระดับประเทศในเดือนมีนาคมที่ผ่านมา ซึ่งมีใจความตอนหนึ่งว่า บางทีในวันชาติอเมริกาซึ่งตรงกับวันที่ 4 กรกฎาคม การรวมตัวกันของสมาชิกในครอบครัวเป็นกลุ่มเล็กๆ อาจจะปลอดภัย โธ่เอ๋ย! ท่าน ทุกวันนี้พวกเขาก็ปลอดภัยดีอยู่แล้ว

ประธานาธิบดี Biden ควรกระตุ้นให้บรรดาผู้ว่าการรัฐต่างๆ ยกเลิกข้อกำหนดที่ไม่จำเป็นเหล่านี้ในทันทีรวมถึงเปิดโรงเรียนและเวทีเศรษฐกิจอย่างเต็มรูปแบบ และนั่นจะทำให้ความเข้มแข็งของประเทศในภาพรวมดีขึ้นอย่างมหาศาล

<img class="alignnone size-full wp-image-49148" src="https://forbesthailand.com/wp-content/uploads/2021/08/เยอรมนี.jpg" alt="" width="450" height="325" />
<h3>เกิดอะไรขึ้นกับเยอรมนีกันแน่</h3>
ประเทศที่มีเศรษฐกิจขนาดใหญ่ที่สุดเป็นอันดับ 4 ของโลก และประเทศที่ทรงอิทธิพลมากที่สุดในยุโรปอย่างเยอรมนี ดูเหมือนว่าจะพยายามถอยห่างออกจากการเป็นพันธมิตรอันใกล้ชิดกับสหรัฐฯ ซึ่งเป็นความร่วมมืออันสำคัญยิ่งที่นำมาสู่ชัยชนะในสงครามเย็นเหนือสหภาพโซเวียต ซึ่งในอดีตเคยน่าเกรงขามยิ่งนัก

นี่ถือเป็นข่าวดีสำหรับประเทศจีนและรัสเซียของท่านประธานาธิบดี Vladimir Putin ภายใต้การบริหารประเทศอย่างยาวนานของนายกรัฐมนตรี Angela Merkel เยอรมนี กำลังทำทุกวิถีทางเพื่อรับประกัน โครงการท่อส่งก๊าซ Nord Stream 2 จะแล้วเสร็จซึ่งจะยกระดับการพึ่งพาก๊าซธรรมชาติจากรัสเซียในยุโรปอย่างมหาศาล ทั้งๆ ที่ประธานาธิบดี Putin ไม่เคยลังเลใจที่จะใช้เชื้อเพลิงชนิดนี้เป็นหนึ่งในอาวุธทางการเมืองเลยก็ตามที

ทางเลือกที่ถูกต้องและสมเหตุสมผลมากกว่าสำหรับเยอรมนีน่าจะเป็นการเพิ่มปริมาณการนำเข้าก๊าซธรรมชาติจากสหรัฐฯ ซึ่งพวกเรามีอย่างเหลือเฟือ นอกจากนี้เยอรมนียังควรเสริมความเข้มแข็งให้กับกองทัพที่ขาดแสนยานุภาพของตนเพื่อต่อกรกับรัสเซีย ที่พยายามจะกันยุโรปให้ออกห่างจากสหรัฐฯ สวีเดนกำลังเสริมความเข้มแข็งของกองทัพของตนเอง

เนื่องจากการเคลื่อนไหวอันอุกอาจของรัสเซียต่างจากเยอรมนีซึ่งยังรอช้าอยู่ การกดดันอย่างหนักจากสหรัฐฯ ภายใต้การบริหารประเทศของประธานาธิบดี Trump ทำให้เยอรมนีต้องเพิ่มงบประมาณในด้านการทหาร หากแต่เยอรมนียังไม่ใคร่เต็มใจปฏิบัติตามนักและการดำเนินการดังกล่าวอาจหย่อนยานลง

ถ้าหากว่าประธานาธบิ ดี Biden ไม่ได้ดำเนินการผลักดันเหมือนอย่างที่ประธานาธิบดีคนก่อนหน้าเคยทำการเคลื่อนไหวที่เกิดขึ้นเมื่อไม่นานมานี้ ซึ่งเป็นเหมือนลางบอกเหตุร้ายอีกอย่างหนึ่งก็คือความพยายามของเยอรมนีในการผลักดันให้เกิดข้อตกลงด้านการลงทุนระหว่างสหภาพยุโรปกับจีน ซึ่งรัฐบาลจีนมองว่าเป็นหนึ่งในวิธีการบั่นทอนความสัมพันธ์ระหว่างสหรัฐฯ กับยุโรป

จนถึงวันนี้เยอรมนียังคงปฏิเสธที่จะร่วมมืออย่างแข็งขันกับสหรัฐฯ ในการป้องกันไม่ให้จีนได้ครอบครองเทคโนโลยีเชิงกลยุทธ์ ซึ่งตรงกันข้ามกับนโยบายของเยอรมนีที่มีต่อสหภาพโซเวียตในช่วงสงครามเย็นอย่างสิ้นเชิง และเยอรมนียังคงยึดถือแนวทางนี้ ถึงแม้ว่าจีนได้กระทำการละเมิดสิทธิมนุษยชนครั้งใหญ่หลายครั้ง และยังคงดำเนินนโยบายด้านการต่างประเทศที่ก้าวร้าวรุนแรงต่อเนื่อง เช่น การเดินหน้าประกาศศักดาในทะเลจีนใต้ ซึ่งเป็นน่านน้ำสากลที่มีความสำคัญอย่างยิ่ง

นายกรัฐมนตรี Merkel กลับจงใจที่จะรักษาระยะห่างจากทั้งสหรัฐฯ และจีน  ในช่วงสงครามเย็นถึงแม้ว่าสถานการณ์จะมีความแตกต่างกัน หากแต่องค์การสนธิสัญญาแอตแลนติกเหนือ หรือ NATO ซึ่งมีเยอรมนีและสหรัฐฯ เป็นแกนนำต่างจับมือหันอย่างเหนียวแน่น

ตัวอย่างที่สำคัญประการหนึ่งก็คือการที่เยอรมันและสหรัฐฯ ร่วมมือกันอย่างแนบแน่นเพื่อต่อกรกับรัสเซียที่พยายามขู่กรรโชกเยอรมนีให้ละทิ้งความสัมพันธ์ที่แผ่ข้ามมหาสมุทรแอตแลนติกด้วยขีปนาวุธนิวเคลียร์พิสัยกลางในช่วงปลายทศวรรษ 1970 ถึงแม้ว่าจะถูกกดดันอย่างดุเดือดจากรัสเซีย ร่วมกับกระแสต่อต้านจากภายในประเทศ

แต่เยอรมนีภายใต้การนำของนายกรัฐมนตรี Helmut Kohl ผู้น่าเกรงขามก็ยินยอมให้ตั้งฐานยิงขีปนาวุธสหรัฐฯ บนแผ่นดินเยอรมนี การเดินเกมของรัสเซียล้มเหลว ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้ฝ่ายตะวันตกเป็นผู้กำชัยชนะในสงครามเย็น

รัฐบาลภายใต้การนำของประธานาธิบดี Biden มีงานสำคัญที่ต้องทำนั่นก็คือ การทำให้เยอรมนีตระหนักว่าความสัมพันธ์อันแนบแน่นระหว่างเยอรมนีกับสหรัฐฯ ในทุกด้านเป็นสิ่งที่มีความสำคัญสูงสุดในการรักษาไว้ซึ่งประชาธิปไตยและสวัสดิภาพของโลกเสรีเมื่อต้องเผชิญหน้ากับความกดดันที่เพิ่มขึ้นจากทั้งจีนและรัสเซีย

<img class="alignnone wp-image-48578 size-thumbnail" src="https://forbesthailand.com/wp-content/uploads/2021/07/Steve-Forbes-02-150x150.jpg" alt="&quot;ล็อกดาวน์&quot;" width="150" height="150" />
บทความโดย
Steve Forbes
Editor-In-Chief แห่ง Forbes

ภาพเปิด: Pixabay.com

<hr />

<a href="https://bit.ly/3dzvauH">คลิกอ่านฉบับเต็ม และบทความทางด้านธุรกิจได้ที่นิตยสาร Forbes Thailand ฉบับเดือนกรกฎาคม 2564 ในรูปแบบ e-magazine</a>

<a href="https://bit.ly/3dzvauH"><img class="alignnone wp-image-47578 size-medium" src="https://forbesthailand.com/wp-content/uploads/2021/06/Forbes-Thailand-Magazine_พอลล์-กาญจนพาสน์_001-229x300.jpg" alt="" width="229" height="300" /></a>

จงปลด "ล็อกดาวน์" เดี๋ยวนี้

<h2>สิ่งหนึ่งที่เราต้องระลึกอยู่เสมอในการทำสงครามทางการค้านั่นก็คือภาษีศุลกากร ซึ่งมีนัยไม่แตกต่างจาก 'ภาษีการขาย' เมื่อคุณได้ยินว่ามีการเรียกเก็บภาษีศุลกากร 25% กับสินค้าเหล็ก ให้แปลว่ามีการเรียกเก็บภาษีการขาย 25% กับสินค้าเหล็ก ซึ่งจะช่วยทำให้คุณเข้าใจความหมายได้ง่ายขึ้น</h2>
การกล่าวว่ากลุ่มประเทศผู้ส่งออกจะได้รับผลกระทบรุนแรงมากกว่าที่เราได้รับนั้นไม่อาจลบล้างความจริงที่ว่า 'เราก็เจ็บตัวด้วย' ได้ ถ้าหากว่าการตกลงซื้อขายไม่หยุดชะงักลง ผู้ส่งออกของเรา โดยเฉพาะอย่างยิ่งบรรดาเกษตรกร ก็จะรับรู้ได้ถึงการตอบโต้กลับอย่างต่อเนื่อง เช่นเดียวกับบริษัทของเราที่มีสาขาในต่างประเทศด้วย

อีกสิ่งหนึ่งที่ต้องพึงระลึกไว้ก็คือ ถึงแม้บริษัทหรือภาคอุตสาหกรรมนั้นๆ จะไม่ได้เกี่ยวข้องโดยตรงกับการค้าระหว่างประเทศ แต่โอกาสทางธุรกิจของพวกเขาก็จะได้รับผลกระทบไปด้วยเนื่องจากบริษัทหรือภาคอุตสาหกรรมเหล่านั้นมีความเกี่ยวพันกับบรรดาผู้ซื้อ ซัพพลายเออร์ หรือแหล่งเงินทุนในการทำธุรกิจ ซึ่งเป็นกลุ่มที่มีความเกี่ยวข้องโดยตรงกับการค้าระหว่างประเทศมากกว่า 

ลองมองย้อนไปดูสิ่งที่เกิดขึ้นในยุค 1930 ถึงแม้ว่าองค์กรสัญชาติอเมริกันส่วนใหญ่จะไม่ได้มีฐานะเป็นผู้ส่งออกหรือผู้นำเข้า แต่องค์กรเกือบทุกแห่งกลับได้รับผลกระทบอย่างรุนแรงจากพระราชบัญญัติภาษีศุลกากร Smoot Hawley ปี 1929-1930 ซึ่งลงเอยด้วยการบ่อนทำลายการค้าและระบบการเงินโลก รวมถึงเป็นชนวนก่อให้เกิดภาวะเศรษฐกิจหดตัวซึ่งสร้างความเสียหายอย่างใหญ่หลวง นับตั้งแต่สิ้นสุดสงครามโลกครั้งที่ 2 ประเทศต่างๆ พากันลดอัตราภาษีศุลกากรและการกีดกันทางการค้ารูปแบบต่างๆ ลงอย่างค่อยเป็นค่อยไป ซึ่งส่งผลดีกับพวกเรา

ลองมองย้อนกลับไปดูสิ่งที่เกิดขึ้นในยุค 1930 อีกครั้งเพื่อมองหาทางเลือกอื่นๆ การนั่งลงและเจรจากันหรือที่เรียกว่าการทำข้อตกลงเขตการค้าเสรีกับสหภาพยุโรป สหราชอาณาจักร หรือญี่ปุ่นเป็นสิ่งที่ยอดเยี่ยม เช่นเดียวกับการปรับปรุงข้อตกลง Nafta

สาเหตุที่เราไม่มีแดนสวรรค์แห่งการค้าเสรีซึ่งเป็นโลกที่ไม่มีภาษีศุลกากรหรืออุปสรรคทางการค้าใดๆ ในปัจจุบันทันที ก็เป็นเพราะว่าทุกประเทศมีเขตเลือกตั้งที่ทรงอิทธิพลทางการเมือง ลองถามแคนาดาเกี่ยวกับความไม่เต็มใจของสหรัฐฯ ในการเปิดโอกาสให้แคนาดาสามารถส่งออกไม้เนื้ออ่อนแปรรูป รวมถึงของป่าอื่นๆ เข้าสหรัฐฯ ได้อย่างเสรีดูก็ได้

ความจริงแล้วสหรัฐฯ เป็นหนึ่งในประเทศที่เปิดรับการค้าเสรีมากที่สุดประเทศหนึ่ง บางครั้งการเรียกเก็บภาษีศุลกากรตามแนวชายแดนเพียงฝ่ายเดียวก่อน จะเป็นตัวนำไปสู่ข้อตกลงทางการค้าที่ดีขึ้นในท้ายที่สุด อย่างไรก็ตาม เราไม่ควรมองข้ามความเป็นไปได้ว่าบางประเทศอาจสรุปว่าในทางการเมือง ศักดิ์ศรีเป็นสิ่งที่มีความสำคัญมากกว่าข้อตกลงทางการค้าในระหว่างที่ยังไม่มีความชัดเจนว่าจะมีการจัดเก็บภาษีศุลกากรซึ่งจะส่งผลกระทบที่เลวร้ายที่สุดหรือไม่

ความไม่แน่นอนเช่นนี้ทำลายบรรยากาศในการลงทุน เราต้องต่อกรกับการทำการค้าอย่างไม่เป็นธรรมของจีน อย่างไรก็ดี การร่วมมือกับพันธมิตรของเราเพื่อสร้างแนวหน้าที่มีความเหนียวแน่นนั้นจะให้ผลลัพธ์ที่รวดเร็วกว่าการคิดเองทำเองฝ่ายเดียว

อีกอย่างหนึ่ง เราควรนำปัจจัยที่เป็นลางร้ายมาพิจารณาประกอบไปด้วย การเปิดศึกทางการค้าของสหรัฐฯ กับทุกคนนั้น ถ้าหากว่ายังคงดำเนินต่อไป จะบั่นทอนพละกำลังของเราอย่างมาก และบางทีอาจบ่อนทำลายสัมพันธภาพที่ก่อตัวขึ้นอย่างค่อยเป็นค่อยไปหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 ซึ่งนำไปสู่ห้วงเวลาอันยาวนานที่ปลอดศึกสงครามและเศรษฐกิจโลกมีความเฟื่องฟูอย่างมากเนื่องจากความผิดพลาดในการบริหารเศรษฐกิจของรัฐบาลสหรัฐฯ และบรรดาประเทศพันธมิตรต่างก็ต้องเผชิญกับยุคที่มีอัตราการเติบโตทางเศรษฐกิจต่ำกว่าเกณฑ์

การผลักดันให้เกิดการผ่อนคลายกฎระเบียบและเปิดทางนำไปสู่การลดอัตราภาษีครั้งสำคัญโดยประธานาธิบดี Trump ในที่สุดเริ่มก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงไปในทางที่ดีขึ้น ถ้าหากเรามีเศรษฐกิจที่ขยายตัวได้ดีเหมือนในสมัยประธานาธิบดี Reagan แล้วล่ะก็ ประเทศอื่นๆ ก็จะมีทั้งเศรษฐกิจที่ขยายตัวดีตามเราไปด้วย และมีการเปลี่ยนแปลงนโยบายบางอย่างที่เป็นตัวฉุดรั้งการเติบโตทางเศรษฐกิจของประเทศของตนเอง เหมือนดังเช่นที่เคยเกิดขึ้นมาแล้ว

หลังจากความสำเร็จในสมัยของประธานาธิบดี Reagan สงครามการค้าที่ขยายวงกว้างขึ้นจะทำให้การฟื้นตัวทางเศรษฐกิจไม่สามารถเกิดขึ้นได้ รวมถึงจะเป็นตัวการนำไปสู่สภาพแวดล้อมแบบต่างคนต่างคิดถึงแต่ตนเองฝ่ายเดียวซึ่งทำให้เกิดรอยแผลที่ยากจะเยียวยา โลกที่นับวันมีแต่ความสับสนวุ่นวายเพิ่มมากขึ้นนี้จะทำลายพวกเราทุกคน และจะเพิ่มพลังอำนาจให้กับระบอบเผด็จการซึ่งเป็นศัตรูตัวฉกาจของประชาธิปไตย

&nbsp;

โดย STEVE FORBES Editor-in-Chief แห่ง Forbes

ภาษีนำเข้าไม่ได้ทำให้เราร่ำรวยขึ้น

<h2>บนพื้นฐานของสถานการณ์ในปัจจุบันดูเหมือนจะบ่งชี้ว่าโลกกำลังดำเนินมาถึงช่วงแห่งการเปลี่ยนแปลงสำคัญอีกครั้ง เมื่อจีนผงาดขึ้นเป็นประเทศมหาอำนาจแห่งศตวรรษที่ 21 ขณะที่บทบาทของสหรัฐฯ ในฐานะผู้นำที่ยิ่งใหญ่แห่งศตวรรษที่ 20 เริ่มเสื่อมถอยลง</h2>
ก่อนหน้าที่จีนจะก้าวเข้าสู่ “ศตวรรษแห่งความอัปยศ” ซึ่งกินเวลานานกว่า 100 ปีนับตั้งแต่เกิดสงครามฝิ่นครั้งที่ 1 จีนเคยเป็นประเทศที่มั่งคั่งและทะนงในฐานะศูนย์กลางอำนาจแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ แต่ภายหลังเหตุการณ์ดังกล่าวเศรษฐกิจจีนดิ่งลงอย่างหนัก สัดส่วนจีดีพีโลกของจีนร่วงลงจากราว 33% ในปี 1920 เหลือเพียง 4% ในปี 1950 แม้ว่าจะมีจำนวนประชากรคิดเป็น 20% ของโลก

เพียงไม่นานก่อนหน้านี้ “ชาวจีน” กับ “ความยากจน” ยังเป็นเรื่องที่แยกจากกันไม่ออก จีนไม่มีพันธมิตรจากโลกตะวันตกแต่มีเพียงประเทศกึ่งๆ พันธมิตรจากเอเชีย ได้แก่ เกาหลีเหนือและปากีสถาน จีนไม่ได้พยายามเอาอย่างระบบแบบแผนของตะวันตกเหมือนกับประเทศญี่ปุ่น เมื่อตั้งคำถามว่าจีนมาถึงจุดนี้ได้อย่างไรคำตอบก็คือการใช้ระบบ “สังคมนิยมผสานเอกลักษณ์แบบจีน”

<figure><img style="width: 680px; height: 455px;" src="http://www.forbesthailand.com/uploads/library/001db41826a8d5901784c586361983b3.png" alt="" width="680" height="455" /><figcaption> ในอดีต ประเทศจีนเคยเป็นศูนย์กลางอำนาจแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ จนกระทั่งเกิดสงครามฝิ่นครั้งที่ 1 ในช่วงราชวงศ์ชิง หลังจากนั้นเศรษฐกิจจีนก็เริ่มดิ่งลงอย่างหนัก และกลับมาฟื้นฟูได้อีกครั้งหลังใช้ระบบสังคมนิยมผสานเอกลักษณ์แบบจีน (Photo Credit: emaze.com)</figcaption></figure>

จีนมีอิทธิพลมากขึ้นทั้งทางด้านการทหารและเศรษฐกิจ รวมไปถึงประวัติศาสตร์ วัฒนธรรม การเมือง ภูมิรัฐศาสตร์ หลักปรัชญาและรากฐานความคิดในช่วงศตวรรษที่ 19 และ 20 เหล่าประเทศที่ไม่ใช่ตะวันตกจำเป็นต้องเรียนรู้จากมหาอำนาจตะวันตก แต่ปัจจุบันจะต้องหันมามุ่งความสนใจไปที่จีน

หนังสือ Everything Under Heavens: How the Past Helps Shape China’s Push for Global Power ซึ่งเขียนโดย Howard French คือคลังข้อมูลอันดีเยี่ยมพร้อมประเด็นเจาะลึกอันน่าสนใจเกี่ยวกับมุมมองของจีนที่มีต่อทั่วโลกและชะตากรรมที่ผ่านมาของตน รวมทั้งบทบาทความสัมพันธ์ต่อประเทศแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ซึ่งอยู่ในน่านน้ำทะเลจีนใต้และต่อประเทศญี่ปุ่นซึ่งอยู่ในน่านน้ำทะเลจีนตะวันออก โดยเราจะเห็นได้ว่าผู้นำความคิดและนโยบายของจีนค่อนข้างคุ้นเคยกับหลักทฤษฎี Monroe Doctrine ที่ทำให้สหรัฐฯ สามารถต่อต้านการแทรกแซงอเมริกากลางและเปลี่ยนให้ Caribbean กลายเป็นฐานทัพของสหรัฐฯ หลักทฤษฎี Monroe ฉบับศตวรรษที่ 21 นั้นกำเนิดขึ้นที่จีนและถูกนำมาประยุกต์ใช้กับประเทศแถบเอเชียตะวันออก

การผงาดขึ้นมาของจีนเป็นเพียงภาพแค่ครึ่งเดียวของสถานการณ์โลก ชิ้นส่วนสำคัญอีกครึ่งหนึ่งคือบทบาทความเป็นมหาอำนาจของสหรัฐฯ และรวมถึงประเทศฝั่งตะวันตกที่กำลังลดทอนลง เรื่องราวนี้คือประเด็นหลักในหนังสือเล่มล่าสุดของ Edward Luce เรื่อง The Retreat of Western Liberalism โดย Luce อธิบายว่าการที่ Donald Trump ก้าวขึ้นครองตำแหน่งประธานาธิบดีของสหรัฐฯ อาจเป็นปัจจัยที่นำพาประเทศไปสู่หายนะแต่มันก็เป็นเพียงระเบิดเวลาที่รอวันเกิดขึ้นอยู่แล้ว การเสื่อมถอยอำนาจของสหรัฐฯ และระบอบเสรีนิยมแบบตะวันตกเป็นหนึ่งในสัญญาณที่บ่งบอกว่าความร่วมมือของพันธมิตรชาติตะวันตกซึ่งเป็นศูนย์กลางอำนาจของโลกในครึ่งหลังของศตวรรษที่ 20 นั้นมาถึงจุดที่ใกล้สิ้นสุด

<figure><img style="width: 680px; height: 455px;" src="http://www.forbesthailand.com/uploads/library/6d283af2719524e07315a8f5284d56bd.png" alt="" width="680" height="455" /><figcaption> Donald Trump ประธานาธิบดีของสหรัฐอเมริกาถูกวิพากษ์วิจารณ์ว่ามีทิศทางสนับสนุนการเหยียดผิวและมีแนวคิดขวาจัด ซึ่งทำให้ระบอบประชาธิปไตยตะวันตกมืดมน</figcaption></figure>

ทั้งนี้ Luce ระบุว่าขณะที่ทฤษฎีจุดจบของประวัติศาสตร์ซึ่งมักเกิดขึ้นในช่วงรอยต่อสู่ยุคใหม่สรุปว่าระบอบประชาธิปไตยคือฝ่ายกำชัยชนะ แต่ที่จริงแล้วในช่วงทศวรรษที่ผ่านมาผลปรากฏว่าการเลือกตั้งทั้ง 25 ครั้งนั้นนับว่าล้มเหลว ดังนั้นจึงเกิดคำถามว่า “วิถีการดำเนินชีวิตแบบตะวันตกและระบอบประชาธิปไตยแบบเสรีนิยมจะยังคงอยู่รอดหรือไม่เมื่อเกิดการเปลี่ยนขั้วอำนาจครั้งสำคัญของโลก...ชัยชนะของ Donald Trump ทำให้เห็นได้ชัดเจนถึงความล้มเหลวของประเทศตะวันตกในการเรียนรู้และรับมือกับโลกแห่งความจริงที่ตนต้องเผชิญ”

ผมนึกถึงเหตุการณ์ในสหรัฐฯ ซึ่งเกิดขึ้นเมื่อไม่นานมานี้เมื่ออ่านถึงบทความตอนหนึ่งในหนังสือของ Luce ที่เขียนไว้ว่า“อนาคตของระบอบประชาธิปไตยตะวันตกดูมืดมน หากการเมืองสหรัฐฯ มีทิศทางเชิงสนับสนุนการเหยียดสีผิวและชาติพันธุ์ Donald Trump ปลุกกระแสการเหยียดผิวอย่างเปิดเผยและได้ให้การสนับสนุน ‘กลุ่มขวาจัด’ ที่เชิดชูแนวคิดแบบนีโอนาซีเยอรมันและเชื่อว่าคนผิวขาวต้องเป็นใหญ่”

ท่ามกลางสถานการณ์ที่จีนก้าวขึ้นเป็นมหาอำนาจและสหรัฐฯเริ่มเสื่อมถอยจึงทำให้สายตาหันมาจับจ้องที่รัฐบาลเยอรมนีและนายกรัฐมนตรี Angela Merkel แต่ชาวเยอรมันซึ่งเคยเป็นผู้นำชั้นแนวหน้าของโลกที่เคยผ่านเหตุการณ์แบบนี้มาก่อน (และล้มเหลว) คงไม่ค่อยอยากข้องเกี่ยวกับเรื่องนี้เท่าไหร่นัก

&nbsp;

<img style="width: 250px; height: 255px;" src="http://www.forbesthailand.com/uploads/library/b452b2b6a3ba8de395123ca7d19748e5.png" alt="" />

Jean-Pierre Lehmann
ผู้เขียนบทความให้แก่ Forbes.com
ศาสตราจารย์กิตติคุณของ IMD ใน Lausanne ประเทศสวิตเซอร์แลนด์
อาจารย์พิเศษของ Hong Kong University และ NIIT University ใน Rajasthan ประเทศอินเดีย

<hr />

<a href="https://goo.gl/kcoQQx">อ่านบทความทางด้านธุรกิจและการลงทุนอื่นๆ ได้ที่ Forbes Thailand Magazine ฉบับ ตุลาคม 2560 ในรูปแบบ e-Magazine</a>
<a href="https://goo.gl/kcoQQx"><img style="width: 250px; height: 330px;" src="http://www.forbesthailand.com/uploads/library/1ee8f0c49c6f94ca8ba580d9f0bdf60d.png" alt="" /></a>

จับตาช่วงหัวเลี้ยวหัวต่อ: 'จีน' ประเทศมหาอำนาจแห่งศตวรรษที่ 21

<h2>เหตุการณ์เสียชีวิตอย่างน่าเศร้าของนักศึกษาอเมริกัน Otto Warmbier ด้วยน้ำมือของเกาหลีเหนือน่าจะเป็นตัวกระตุ้นให้สหรัฐฯ ดำเนินมาตรการอย่างเต็มพิกัดเพื่อต่อกรกับประเทศจอมเผด็จการของโลกทั้งเพื่อเหตุผลด้านมนุษยธรรมและความมั่นคงของชาติ นับเป็นเรื่องน่ายินดีที่รัฐบาลภายใต้การบริหารของ Trump เอาจริงเอาจังกับประเด็นเรื่องเกาหลีเหนือมากกว่าทุกรัฐบาลที่ผ่านมา</h2>
เมื่อประธานาธิบดี Trump พบปะและร่วมหารือกับ Xi Jinping ผู้นำของจีนในเดือนเมษายนที่ผ่านมา เขาออกโรงกระตุ้นให้ประธานาธิบดีจีนเร่งมือกำราบเกาหลีเหนือซึ่งนับวันยิ่งทวีความแข็งกร้าวขึ้น ทว่า จนถึงปัจจุบันจีนก็ยังไม่ได้แสดงให้เห็นว่าได้ลงมือทำอะไรเป็นชิ้นเป็นอัน นั่นคือสาเหตุที่สหรัฐฯ จะต้องดำเนินมาตรการหลายข้อในทันที ซึ่งมาตรการดังต่อไปนี้จะส่งผลร้ายต่อเศรษฐกิจของเกาหลีเหนือและกดดันให้จีนทำตามคำสัญญาของตน

• ห้ามพลเมืองอเมริกันเดินทางไปเกาหลีเหนือซึ่งรัฐบาลยังไม่ได้ประกาศให้มีผลบังคับใช้ ขณะที่กระทรวงการต่างประเทศสหรัฐฯ ประกาศเตือนพลเมืองชาวอเมริกันให้เลี่ยงการเดินทางไปยังประเทศที่เต็มไปด้วยความโหดร้ายนี้แต่ก็ไม่ได้กำหนดเป็นข้อห้ามเด็ดขาด อย่าลืมว่าเงินทุกบาททุกสตางค์ที่ชาวอเมริกันใช้จ่ายในเกาหลีเหนือสุดท้ายจะตกอยู่ในมือของ Kim Jong-un จอมเผด็จการสุดป่าเถื่อนและถูกนำไปใช้เพื่อสร้างระเบิดนิวเคลียร์และก่อการร้าย

<figure><img style="width: 680px; height: 456px;" src="http://www.forbesthailand.com/uploads/library/cb632724739cab213b3333b65c0a8f8b.png" alt="" width="680" height="456" /><figcaption> Xi Jinping พบกับ Donald Trump ใน Mar-a-Lago รีสอร์ทส่วนตัวของ Trump ที่รัฐ Florida เมื่อเดือนเมษายนที่ผ่านมา</figcaption></figure>

• ขึ้นบัญชีดำเกาหลีเหนือให้อยู่ในรายชื่อประเทศหนุนก่อการร้ายของสหรัฐฯ อีกครั้ง ในสมัยรัฐบาลประธานาธิบดี George W. Bush เขาดำเนินนโยบายจำยอมสละและถอดเกาหลีเหนือจากบัญชีประเทศที่ให้การสนับสนุนก่อการร้ายในปี 2008 โดยหวังว่าโสมแดงจะยึดมั่นในข้อตกลงยุติโครงการนิวเคลียร์และขีปนาวุธ แต่เราก็เห็นแล้วว่านโยบายจำยอมสละซึ่งมีแบบแผนมาจาก Neville Chamberlain นั้นไม่ได้ผล

รัฐบาลเกาหลีเหนือละเมิดข้อตกลงบ่อยครั้งนับตั้งแต่ Bill Clinton เริ่มกระบวนการโอนอ่อนผ่อนปรนในปี 1994 โครงการนิวเคลียร์ของเกาหลีเหนือยังคงเดินหน้าอย่างต่อเนื่องและการทดสอบขีปนาวุธอานุภาพรุนแรงเป็นเรื่องที่พบเห็นได้บ่อยครั้ง โดยขีปนาวุธได้รับการพัฒนาจนพิสัยทำการไกลขึ้นและน่าจะยิงถึงแผ่นดินสหรัฐฯ ในอีกไม่ช้า

• ออกมาตรการลงโทษที่เข้มงวดสำหรับธนาคารและบริษัททุกแห่งที่ทำธุรกิจกับเกาหลีเหนือ สหรัฐฯ เริ่มดำเนินมาตรการนี้ในช่วงต้นทศวรรษที่ 20 และดูจะเริ่มส่งประสิทธิผลจนทำให้รัฐบาลโสมแดงส่งสัญญาณต่อรัฐบาล Bush ว่าถ้าสหรัฐฯ ยอมผ่อนปรน พวกเขาก็พร้อมที่จะเจรจาทำข้อตกลง สุดท้ายสหรัฐฯ ตัดสินใจยกเลิกมาตรการบทลงโทษ ทว่า สุดท้ายเกาหลีเหนือก็ยังไม่ยอมปรับเปลี่ยนพฤติกรรม

<figure><img style="width: 680px; height: 456px;" src="http://www.forbesthailand.com/uploads/library/20159db48121ef5913bab4dbc474b4a1.png" alt="" width="680" height="456" /><figcaption> ภาพการทดสอบขีปนาวุธของเกาหลีเหนือถูกจัดแสดงในกรุง Pyongyang เมื่อวันที่ 22 ก.ย.60</figcaption></figure>

สถาบันการเงินหรือบริษัทที่ไม่ปฏิบัติตามมาตรการจะถูกระงับห้ามทำธุรกรรมหรือดำเนินธุรกิจกับสหรัฐฯ โดยมาตรการดังกล่าวจะครอบคลุมถึงบริษัทที่ไม่ให้ความร่วมมือทุกแห่งทั่วโลกซึ่งรวมถึงบริษัทในยุโรปและจีน ธนาคารที่ฝ่าฝืนกฎจะถูกตัดออกจากเครือข่าย SWIFT (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication) ซึ่งเป็นเครือข่ายสากลเพื่อการสื่อสารระหว่างสถาบันการเงินทั่วโลกแห่งใหญ่ที่สุด อันจะส่งผลให้ธนาคารแห่งนั้นไม่สามารถรับและโอนเงินต่างประเทศทั้งขาเข้าและขาออกโดยทันที

เมื่อไม่นานมานี้ธนาคารของเกาหลีเหนือ 3 แห่งถูกถอดออกจากเครือข่าย SWIFT โดยมาตรการนี้จะครอบคลุมถึงสถาบันการเงินทุกแห่งที่ทำธุรกรรมกับบริษัทซึ่งดำเนินธุรกิจเกี่ยวข้องกับเกาหลีเหนือ

• ประกาศให้กองทัพเรือสหรัฐฯ มีอำนาจหยุดเรือต้องสงสัยว่าลักลอบขนส่งสินค้าอาวุธจากเกาหลีเหนือซึ่งรวมถึงส่วนประกอบและวัสดุนิวเคลียร์หรือขนส่งอาวุธยุทโธปกรณ์และส่วนประกอบนิวเคลียร์ไปยังเกาหลีเหนือ สิ่งนี้เท่ากับการประกาศอย่างชัดแจ้งให้ทั่วโลกรับรู้ว่าสหรัฐฯ เอาจริงและจะดำเนินการขั้นเด็ดขาดกับประเทศที่ถือเป็นภัยคุกคามต่อสันติภาพของโลก

• ยกระดับแผนต่อต้านขีปนาวุธ โดยตั้งเป้าที่จะสั่งการยิงจรวดต่อต้านขีปนาวุธจากเกาหลีเหนือทุกลูก แผนดำเนินการนี้จะช่วยสร้างความมั่นใจให้กับเกาหลีใต้ ญี่ปุ่น และประเทศแถบเอเชียอื่นๆ ว่าเราไม่ได้ละเลยพันธสัญญาที่ให้ไว้หลังสิ้นสุดสงครามโลกครั้งที่ 2 ซึ่งระบุว่าจะช่วยป้องกันการรุกรานและรักษาความสงบสุขให้กับเหล่าประเทศในภูมิภาคนี้

มาตรการทั้งหมดนี้ต้องใช้พลังดำเนินการอันแรงกล้า แต่การเตะถ่วงปัญหาประเด็นเกาหลีเหนืออย่างที่เราทำมานานกว่า 20 ปีไม่ใช่ทางเลือกอีกต่อไป

&nbsp;

<img style="width: 250px; height: 206px;" src="http://forbesthailand.com/uploads/library/9c318f09c821c75d7eab0efd0bd74d40.png" alt="" />
Steve Forbes
Editor-in-Chief แห่ง Forbes

ถึงเวลารุกฆาตเกาหลีเหนือ

ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน (AEC) เป็นหนึ่งใน 3 เสาหลักของอาเซียน อันได้แก่ ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน ประชาคมการเมืองและความมั่นคงอาเซียน รวมถึงประชาคมสังคมและวัฒนธรรมอาเซียน ซึ่งวัตถุประสงค์หลักของประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนคือการพัฒนาศักยภาพในด้านการค้าและขนาดตลาดของกลุ่มประเทศอาเซียน ไม่ว่าจะด้วยการเปิดการค้าเสรีภายในภูมิภาค หรือว่าการเคลื่อนย้ายเงินทุนและแรงงานมีฝีมืออย่างเสรี

เมื่อได้ชื่อว่าเป็นเสาหลัก ย่อมหมายความว่าทั้งสามเสาหลักต้องทำหน้าที่ไปพร้อมๆ กัน ยึดโยงกัน และมีเสถียรภาพในการค้ำยันโครงสร้าง และเสริมสร้างความแข็งแกร่งของประชาคมอาเซียน หากเสาใดเสาหนึ่งนั้นถูกกระทบ ย่อมอาจส่งผลถึงเสาหลักอื่นได้เช่นกัน อย่างไรก็ตาม ประเทศสมาชิกอาเซียนก็ยังต้องเผชิญกับปัญหาทั้งภายในและระหว่างภูมิภาค ไม่ว่าจะเป็นปัญหาการอพยพของมุสลิมชาวโรฮิงญาสู่ประเทศทางตอนใต้ของเมียนมา อาทิ ประเทศมาเลเซีย ทั้งนี้หมายความรวมถึงประเทศไทยที่ประสบปัญหาความไม่สงบในชายแดนภาคใต้ กับปัญหาการปักปันเขตแดนในพื้นที่พิพาทรอบปราสาทเขาพระวิหารระหว่างไทยและกัมพูชา รวมถึงปัญหาการก่อการร้ายในภูมิภาค อีกทั้งความขัดแย้งระดับภูมิภาคที่เห็นได้ชัดในช่วงระยะเวลาที่ผ่านมา ที่สร้างความตึงเครียดจากสถานการณ์ความขัดแย้งในทะเลจีนใต้ ซึ่งมี 5 ประเทศที่มีสิทธิเรียกร้องในอธิปไตยทับซ้อนกันคือจีน มาเลเซีย บรูไน เวียดนาม และฟิลิปปินส์

ในช่วงที่ผ่านมา ฟิลิปปินส์ได้ยื่นเรื่องต่ออนุญาโตตุลาการระหว่างประเทศที่กรุง Hague และได้มีคำตัดสินให้ฟิลิปปินส์เป็นผู้ชนะโดยจีนปฏิเสธที่จะไม่เข้าร่วมต่อสู้คดีมาตั้งแต่ต้น ตามที่ทราบกันดีว่าประเทศจีนนั้น เป็นประเทศคู่ค้าอันดับหนึ่งของกลุ่มประเทศอาเซียนมาเป็นระยะเวลายาวนานจนถึงปัจจุบัน หากข้อพิพาทดังกล่าวไม่สามารถหาทางออกร่วมกันได้ หรือทางออกที่มีนั้นไม่สามารถทำให้เกิด comfort level ระหว่างทั้งสองประเทศคู่พิพาทได้ การลงทุนและการค้าขายที่อาเซียนเคยได้รับเม็ดเงินจำนวนมหาศาลจากจีนก็อาจจะได้รับผลกระทบอย่างมีนัยยะสำคัญ การพิพาทกันในทะเลจีนใต้ซึ่งเป็นทางเดินเรือสินค้าสำคัญของทวีปเอเชียนี้ หากเกิดความขัดแย้งถึงระดับที่นำไปสู่ความไม่สงบ ย่อมเป็นอุปสรรคต่อการส่งออกอย่างเสรี อีกทั้งยังจะกระทบต่อความมั่นใจในการลงทุนแถบอาเซียนที่มีฐานประชากร 610 ล้านคน

ทั้งนี้ ปัญหาระดับภูมิภาค อาทิ แรงงานต่างด้าวของชนกลุ่มน้อยทางตอนเหนือของไทยและชนกลุ่มน้อยในประเทศเมียนมานั้น รากฐานปัญหามักเกิดจากชาติพันธุ์และวัฒนธรรมที่มีความแตกต่างกัน ปัญหาดังกล่าวมักจะปรากฏเด่นชัดในภาคประชาชนมากกว่าระดับรัฐบาลซึ่งปัญหาที่เกิดจากภาคประชาชนนั้นมีความสำคัญไม่แพ้กัน เพราะประชาชนทุกคนใน 10 ประเทศอาเซียนเปรียบเสมือนฟันเฟืองสำคัญที่จะขับเคลื่อนอาเซียนให้มีศักยภาพยิ่งขึ้น ดังนั้น หากฟันเฟืองไม่สามารถทำงานร่วมกันได้อย่างราบรื่น การขับเคลื่อนอาเซียนไปข้างหน้าก็จะดำเนินไปอย่างล่าช้าและมีอุปสรรค

เมื่อเป็นเช่นนั้นแล้ว หากต้องการให้เสาหลักทางเศรษฐกิจของอาเซียน (AEC) ดำเนินการไปตามเป้าหมายที่ตั้งไว้ได้ ก็จำต้องรักษาเสถียรภาพของสองเสาหลักที่เหลือไว้เช่นกันโดยหนทางที่คณะมนตรีเพื่อสันติภาพและความปรองดองเอเชียซึ่งผมเป็นประธานอยู่นั้น มีมติเห็นพ้องกันมาโดยตลอดในการแก้ไขปัญหาความขัดแย้งต่างๆ ที่เกิดขึ้น คือการแก้ไขปัญหาผ่านความร่วมมือและการประนีประนอม แทนที่จะเผชิญหน้ากันเพื่อให้ฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งเป็นผู้ชนะ และอีกฝ่ายหนึ่งเป็นผู้แพ้ (zero-sum game) เราจึงต้องสร้างกรอบความร่วมมือขึ้นเพื่อให้เกิดการทำงานร่วมกันในการแบ่งสรรปันส่วนผลประโยชน์ให้แก่ทุกฝ่าย (win-win game) อันเป็นการเปลี่ยนความขัดแย้งให้เป็นความร่วมมือที่สร้างสรรค์ ตัวอย่างที่เห็นได้ชัดในช่วงเวลานี้ก็คือการร่วมมือกันระหว่างจีนและฟิลิปปินส์ ที่เพิ่งเริ่มมีการหารือในการดำเนินการเพื่อกำหนดกรอบในการจัดสรรทรัพยากรทางทะเลภายในทะเลจีนใต้

นอกจากการแก้ปัญหาทั้งหมดที่กล่าวมาแล้วนั้น เราจำเป็นต้องมีความอดทนในการแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นอีกด้วย ซึ่งบางปัญหาอาจใช้ระยะเวลานาน ปัญหาใดที่ระดับรัฐบาลไม่สามารถเจรจาหาข้อยุติกันได้ก็ควรจะพักการเจรจาไว้ และจัดตั้ง คณะบุคคลผู้ทรงคุณวุฒิ (eminent persons group) ขึ้น โดยอาจจะระดมผู้เชี่ยวชาญนักวิชาการ หรือบุคคลผู้มีประสบการณ์ในเรื่องดังกล่าวเป็นอย่างดีเพื่อมาร่วมกันสร้างกลไกในการยุติข้อพิพาท นอกจากนั้นควรให้ทุกภาคส่วนมีส่วนร่วมต่อกลไกดังกล่าวด้วย ไม่ว่าจะเป็นผู้เชี่ยวชาญภาครัฐ ภาคเอกชน เพื่อกลไกดังกล่าวจะได้เกิดขึ้นอย่างมีประสิทธิภาพ และครอบคลุมปัญหาในมุมมองมากที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้

<img src="http://www.forbesthailand.com/uploads/library/70d1bcf527869397eaf9a02f3297c8f5.png" alt="" width="172" height="169" />
สุรเกียรติ์ เสถียรไทย
ประธานคณะมนตรีเพื่อสันติภาพและการปรองดองแห่งเอเชีย (APRC)
อดีตรองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ

<hr />

<a href="https://goo.gl/V6NfWh">ติดตามบทความทางด้านเศรษฐกิจเพิ่มเติมได้ที่ Forbes Thailand Magazine ฉบับ มกราคม 2560</a>
<a href="https://goo.gl/V6NfWh"><img style="width: 250px; height: 326px;" src="http://www.forbesthailand.com/uploads/library/1a9acb06eb9ce498d8300db402f5dc25.png" alt="" /></a>

News

Forbes lists

World

Leaderboard

Commentaries

Forbes life

Events