สรุปวิชั่น ‘เจ้าสัวธนินท์’ จากเวทีจุฬาฯ เศรษฐกิจไทยยังมีอนาคต แนะรัฐอัดงบหนุนท่องเที่ยว-เกษตร-ชลประทาน ส่วนนักธุรกิจต้องคิดถึงประชาชน

‘คิด’ แบบผู้นำ ถอดบทเรียนจาก 12 บุคคลบนปกของ Forbes Thailand ปี 2567

<h2>เพราะผู้นำและผู้บริหารทั้งหลายถือเป็นหัวใจสำคัญต่อความสำเร็จของการพัฒนาการขับเคลื่อนองค์กรไปสู่การ "ทรานส์ฟอร์เมชัน" ดังนั้น สิ่งสำคัญจึงอยู่ที่ความเข้าใจในเรื่องต่างๆ ด้วยองค์ความรู้ที่มากเพียงพอ พร้อมทั้งปรับใจให้เริ่มเปลี่ยนก่อนที่จะก้าวเป็นผู้นำแห่งการเปลี่ยนแปลง</h2>
ยุคสมัยที่เปลี่ยนไปบริบทย่อมต้องเปลี่ยนตาม เช่นเดียวกับสภาวะผู้นำขององค์กร หลายครั้งความคาดหวังที่มีต่อพนักงานโดยเฉพาะช่วงการ "ทรานส์ฟอร์เมชัน" ในปัจจุบัน โดยผู้นำจำนวนไม่น้อยตกหลุมพลางแห่งความสำเร็จในอดีต เพราะตำแหน่งอันยิ่งใหญ่และเลนส์ในหัวใจที่ไม่กว้างพอ ด้วยความเชื่อแบบเดิม วิธีคิดแบบเดิม ภายใต้บริบทที่ไม่เหมือนเดิมจึงทำให้องค์กรไปไหนไม่ได้

เพราะผู้นำและผู้บริหารทั้งหลายถือเป็นหัวใจสำคัญต่อความสำเร็จของการพัฒนาการขับเคลื่อนองค์กรไปสู่การ "ทรานส์ฟอร์เมชัน" ดังนั้น สิ่งสำคัญจึงอยู่ที่ความเข้าใจในเรื่องต่างๆ ด้วยองค์ความรู้ที่มากเพียงพอ พร้อมทั้งปรับใจให้เริ่มเปลี่ยนก่อนที่จะก้าวเป็นผู้นำแห่งการเปลี่ยนแปลง

กับดักความสำเร็จกับแผ่นเสียงตกร่อง

เมื่อคำว่า อ่อนน้อมถ่อมตน และว่าง่ายเป็นนิสัยที่น่ารักของชาวเอเชีย จึงปฏิเสธได้ยากว่าค่านิยมนี้ย่อมมีอิทธิพลไปยังสังคมแห่งการทำงานที่กล่าวมา ซึ่งในทางปฏิบัติ เรื่องความอ่อนน้อมถ่อมตนควรต้องอยู่ภายใต้กาลเทศะและเวลาที่เหมาะสม มิเช่นนั้นคุณสมบัติที่น่ารักหลายประการที่กล่าวมาอาจกลายเป็นอุปสรรคต่อการเปลี่ยนผ่านขององค์กรจนยากที่จะทำให้สำเร็จ

ขณะที่ภาวะผู้นำไม่ใช่การเป็นผู้สั่งการที่ใช้ความเชื่อโดยปราศจากความเข้าใจในบริบทที่แตกต่าง ซึ่งหลายครั้งที่ประสบการณ์แห่งความสำเร็จในอดีตอันมีบริบทที่แตกต่าง และขาดความรู้ใหม่ตลอดจนความไม่เข้าใจ หรือไม่ทันต่อสถานการณ์ความเปลี่ยนแปลงอาจทำให้เสียงแห่งการสั่งการเป็นแผ่นเสียงตกร่องได้เพราะการเป็นหัวหน้าไม่จำเป็นต้องเก่งทุกเรื่อง

ในทางกลับกันการมอบโอกาส และการเปิดใจยอมรับสิ่งใหม่ที่ไม่คุ้นเคย รวมถึงความพยายามเพิ่มเติมองค์ความรู้ที่ยังไม่มีด้วยการเรียนรู้จากพนักงานในทีมยังถือเป็นอีกคุณสมบัติของผู้นำที่ไม่ควรหยุดอยู่เพียงสิ่งที่เคยรู้และประสบการณ์ที่เคยมี

อย่างไรก็ตาม ในบางองค์กรยังพบผู้นำที่ขาดองค์ความรู้ใหม่ ซึ่งการพูดแต่เรื่องเดิมภายใต้องค์ความรู้ที่มีจำกัดเท่าเดิม หรือขาดการผสมผสานให้เหมาะกับยุคสมัยและสถานการณ์ ทำให้ไม่สามารถผสมผสานประสบการณ์ไปต่อยอดได้ เปรียบเทียบกับการพิชิตยอดเขาที่ผู้นำขาดความเข้าใจในเครื่องไม้เครื่องมือหรือตัวช่วยที่มีในปัจจุบัน

ทำให้ไม่สามารถนำทีมไต่เขาได้จริง เช่นเดียวกับการทรานส์ฟอร์มที่ผู้นำเพียงแค่บอกให้ทีมเดินหน้า แต่ไม่บอกทิศทาง วิธีการ และปลายทางที่ได้ ทำให้ผู้เดินตามหลังต้องคิดและหาทางเองด้วยเป้าหมายที่เข้าใจต่างกัน ซึ่งในท้ายที่สุดเสียงของผู้นำอาจกลายเป็นเพียงแผ่นเสียงตกร่องที่ทีมงานรู้สึกเบื่อในการรับฟัง

&nbsp;

จุดร่วมความต่างสู่คีย์ความสำเร็จ

หนึ่งในบทบาทที่สำคัญของผู้บริหารหรือผู้นำคือ การสร้างทีมให้พร้อมในสนามการแข่งขัน บ่อยครั้งที่ผู้นำต้องสะดุดล้มจากจังหวะการก้าวขาของตนเอง เพราะมัวแต่มองหาความเหมือนและเดินหนีความแตกต่าง โดยผู้นำมักจะพึงพอใจลูกน้องที่พูดง่าย รู้น้อยกว่า หรืออย่างมากก็รู้เท่ากันกับนาย แต่ไม่ได้สร้างประโยชน์เพิ่มให้กับศักยภาพองค์กรซึ่งผู้นำมักเลือกคนแบบเดียวกัน คิดเหมือนกัน และถึงจะเก่งน้อยกว่าก็ไม่เป็นไร

เพียงรู้สึกว่าสามารถปกครองได้ง่ายหรือตรงใจ จนลืมคุณสมบัติที่นายต้องมีหัวใจที่กว้างขวางเพียงพอจะทำให้มองเห็นผู้ที่จะเข้ามาเสริมศักยภาพใหม่ๆ ให้กับองค์กร โดยการให้ความเคารพในความแตกต่างเพื่อนำมาร่วมสร้างจุดแข็ง จึงถือเป็นหนึ่งในเรื่องสำคัญของผู้นำพึงเตือนตน

<img class="alignnone wp-image-47402 size-full" src="https://forbesthailand.com/wp-content/uploads/2021/06/AIS.jpg" alt="&quot;ทรานส์ฟอร์เมชัน&quot;" width="648" height="428" />

ยิ่งตัวโตต้องยิ่งทำตัวให้เล็ก

การนั่งเก้าอี้ผู้บริหาร หรือการมีอายุที่มากกว่าไม่ได้เป็นข้อบ่งชี้ว่า เติบโตกว่า และไม่ได้แปลว่า ไม่ต้องเรียนรู้อีกต่อไป เพราะการได้รับตำแหน่งที่สูงขึ้นไม่ใช่เพียงรางวัลสำหรับผลงานในอดีต แต่ยังคงหมายถึงความคาดหวังที่องค์กรมอบให้เพิ่มเติมในอนาคต เมื่อยิ่งเติบโตคนกล้าตักเตือนก็เหมือนจะลดลงเรื่อยๆ จึงทำให้ลืมที่จะมองกลับมาหาข้อบกพร่องของตนเอง ดังนั้นผู้นำจึงควรหยุดความพอใจและชื่นชมตนเองลงบ้าง

รวมถึงอย่านำความสำเร็จของตนเองมาเป็นดัชนีวัดความสำเร็จของทีมงาน เพราะเมื่อโลกเปลี่ยนไป ลูกค้าเปลี่ยนพฤติกรรม เช่น เดียวกับวัคซีนเดิมที่เคยมีอาจไม่มีความหมายในโรคที่เพิ่งอุบัติขึ้น หรือยาแบบเดิมที่นอกจากจะไม่ช่วยอะไรยังทำให้โรคดื้อยามากกว่าเดิม ขณะที่การทำตัวให้เล็กลง เป็นที่รัก และไม่ปิดกั้นการเรียนรู้ โดยเปลี่ยนจากคำว่า “ฉัน” ไปสู่คำว่า “เรา” อาจทำให้เสียงชื่นชมจากรอบข้างดังกว่าการชื่นชมตนเอง

ท้ายที่สุดเลนส์การมองและกรอบความคิดของผู้บริหารเป็นส่วนสำคัญต่อความสำเร็จขององค์กร ลองเปิดใจกว้างแทนที่จะมุ่งประเมินผู้ใต้บังคับบัญชา พร้อมลองใช้วิธีคิดแบบเดียวกับการส่องกระจก โดยทุกครั้งที่มองกระจกให้มองหาสิ่งที่ต้องปรับและพัฒนาตนเองให้ดีที่สุด ซึ่งการมองในลักษณะดังกล่าวจะช่วยให้รู้ว่า ต้องปรับและเพิ่ม หรือลดกับตัวเองอย่างไรก่อนไปมองนอกตัว

จากนั้นจึงค่อยมองรอบๆ ด้วยใจกว้างขวางเพื่อยอมรับในความแตกต่างเพราะบางครั้งสิ่งที่ผู้นำชอบอาจจะไม่ใช่สิ่งที่ใช่เสมอไป และหลายครั้งที่ต้องตกม้าตาย เพราะใช้ความพึงพอใจเป็นหลักมากกว่าการทำให้เกิดพัฒนาการ โดยหากมีใจที่กว้างพอและโชคดีอาจจะทำให้พบสิ่งที่ชอบเป็นสิ่งที่ใช่สำหรับองค์กรได้

<img class="alignnone wp-image-47405 size-full" src="https://forbesthailand.com/wp-content/uploads/2021/06/กานติมา-เลอเลิศยุติธรรม_002.jpg" alt="&quot;ทรานส์ฟอร์เมชัน&quot;" width="129" height="143" />
กานติมา เลอเลิศยุติธรรม
หัวหน้าคณะผู้บริหารด้านทรัพยากรบุคคล
กลุ่มบริษัท AIS และ Intouch

<hr />

<a href="https://bit.ly/2SaUkIQ">คลิกอ่านบทความทางด้านธุรกิจได้ที่นิตยสาร Forbes Thailand ฉบับเดือนพฤษภาคม 2564 ในรูปแบบ e-magazine</a>

<img class="lazy alignnone wp-image-46468 lazy-loaded" src="https://i0.wp.com/forbesthailand.com/wp-content/uploads/2021/06/183075132_2828850270663378_8969776902339753079_n.jpg" sizes="(max-width: 300px) 100vw, 300px" srcset="//i0.wp.com/forbesthailand.com/wp-content/uploads/2021/06/183075132_2828850270663378_8969776902339753079_n.jpg 750w, //i0.wp.com/forbesthailand.com/wp-content/uploads/2021/06/183075132_2828850270663378_8969776902339753079_n-229x300.jpg 229w" alt="" width="300" height="394" data-lazy-type="image" data-lazy-src="//i0.wp.com/forbesthailand.com/wp-content/uploads/2021/06/183075132_2828850270663378_8969776902339753079_n.jpg" data-lazy-srcset="//i0.wp.com/forbesthailand.com/wp-content/uploads/2021/06/183075132_2828850270663378_8969776902339753079_n.jpg 750w, //i0.wp.com/forbesthailand.com/wp-content/uploads/2021/06/183075132_2828850270663378_8969776902339753079_n-229x300.jpg 229w" data-lazy-sizes="(max-width: 300px) 100vw, 300px" />

บริบทของผู้นำองค์กรแห่งยุค "ทรานส์ฟอร์เมชัน"

<h2 class="p3">การแพร่ระบาดของโควิด-19 ได้ขยายไปทั่วโลกรวมถึงไทย ซึ่งนอกจากจะส่งผลกระทบต่อสุขภาพแล้วยังส่งผลต่อเศรษฐกิจอีกด้วย ล่าสุดธนาคารแห่งประเทศไทย ได้ประกาศลดประมาณการการเติบโตทางเศรษฐกิจของไทยในปี 2020 มาอยู่ที่ -5.3% ซึ่งนับว่าต่ำที่สุดตั้งแต่วิกฤตต้มยำกุ้งซึ่งอยู่ที่ -7.6% และหากย้อนไปยังวิกฤติแฮมเบอร์เกอร์ยังหดตัวเพียง -0.7% เท่านั้น นับได้ว่าในช่วงเวลานี้ ผู้นำองค์กร กำลังเผชิญกับสถานการณ์ที่ท้าทายและมีความไม่แน่นอนสูง อีกทั้งยังเป็นกังวลกับผลกระทบที่มีต่อธุรกิจ และกำลังต้องขบคิดหาวิธีการในการรับมือกับสถานการณ์ที่เกิดขึ้น</h2>
ดังนั้นในช่วงเวลาวิกฤตเช่นนี้ ผู้นำองค์กร ควรรับมืออย่างไรนั้น จากบทความของ Deloitte ภายใต้หัวข้อ The heart of resilient leadership ได้ทำการศึกษาว่าที่ผ่านมาผู้นำองค์กรสามารถนำพาองค์กรผ่านพ้นช่วงเวลาที่ยากลำบากมาได้อย่างไร และพบว่า 5 คุณลักษณะดังต่อไปนี้เป็นสิ่งที่ผู้นำองค์กรควรมีในช่วงวิกฤต
1.ใช้หัวใจและสมองในการนำพาองค์กรในช่วงวิกฤต
ในช่วงวิกฤตผู้นำองค์กรควรมีความฉลาดทางอารมณ์และแสดงถึงความเห็นอกเห็นใจต่อทั้งพนักงานและลูกค้า เนื่องจากในช่วงเวลานี้ ผู้คนไม่ได้ต้องการอะไรมากไปกว่าความปลอดภัยและการมีสุขภาพที่ดี ดังนั้นสิ่งสำคัญที่สุดคือ การดูแลพนักงานและลูกค้า
อย่างไรก็ตาม การประคับประคองผลประกอบการของบริษัทยังเป็นอีกหนึ่งสิ่งที่สำคัญไม่แพ้กัน โดยในช่วงที่มีความไม่แน่นอนสูงนั้น ผู้นำองค์กรควรรวมอำนาจการตัดสินใจเพื่อความชัดเจน รวดเร็ว เพื่อให้สามารถตัดสินใจได้อย่างทันท่วงที นอกจากนี้ การตัดสินใจและการดำเนินการทุกย่างก้าวนั้นควรอยู่บนเป้าหมายหลักขององค์กรเสมอ
2.ทำให้องค์กรสามารถดำเนินงานไปได้อย่างต่อเนื่อง
ในช่วงเวลานี้มักมีหลายสิ่งหลายอย่างที่เร่งด่วนประดังเข้ามา แต่ผู้นำองค์กรควรมุ่งเน้นไปที่สิ่งสำคัญที่สุด โดยการกำหนดลำดับความสำคัญของสิ่งต่างๆ อย่างชัดเจน
นอกจากนี้ จากการศึกษาองค์กรที่ประสบความสำเร็จในการรับมือกับโรคระบาดในช่วงเวลาที่ผ่านมา พบว่าผู้นำองค์กรควรมีการรับมือโดยการตั้งศูนย์สั่งการพิเศษ นำเทคโนโลยีดิจิทัลมาประยุกต์ใช้ และติดต่อสื่อสารกับลูกค้าอย่างสม่ำเสมอ
3.ให้ความสำคัญกับความรวดเร็ว ไม่ใช่ความสมบูรณ์แบบ
เนื่องจากมีเหตุการณ์ฉุกเฉินเกิดขึ้นตลอดเวลา ผู้นำต้องตัดสินใจอย่างกล้าหาญและทันท่วงที ตลอดจนมีแผนฉุกเฉินเพื่อรับมือกับสถานการณ์ที่ไม่แน่นอน ที่สำคัญ การมีเป้าหมายที่ชัดเจนเป็นปัจจัยที่ช่วยสนับสนุนให้ผู้นำองค์กรสามารถตัดสินใจไม่อย่างรวดเร็วขึ้น แม้ว่าจะขาดข้อมูลที่ครบถ้วนก็ตาม
ทั้งนี้ อาจใช้ข้อมูลที่ใกล้เคียงมาทดแทนไปก่อน และเมื่อกลับสู่สถานการณ์ปกติ ควรมีการทบทวนและพัฒนาคุณภาพข้อมูลเพื่อนำมาใช้ในวิกฤตที่อาจเกิดขึ้นอีกครั้งในอนาคต
4.สร้างความเชื่อใจแก่ผู้เกี่ยวข้องทุกฝ่าย
ความเชื่อใจในช่วงเวลาวิกฤตนี้เป็นสิ่งที่สำคัญอย่างยิ่งยวด ความเชื่อใจจะเกิดขึ้นได้ต่อเมื่อมีสามปัจจัยรวมกันประกอบด้วย ความโปร่งใส หรือการสื่อสารอย่างตรงไปตรงมา ปัจจัยถัดมาคือความสัมพันธ์ที่ดีกับผู้มีส่วนได้ส่วนเสียไม่ว่าจะเป็นลูกค้า คู่ค้า และพนักงาน
ปัจจัยสุดท้ายคือการที่ผู้เกี่ยวข้องเชื่อว่าบริษัทจะทำตามที่สัญญาไว้อย่างแน่นอน ซึ่งความเชื่อใจนับเป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้ผู้ที่เกี่ยวข้องหันมาร่วมแรงร่วมใจกันในการเอาชนะอุปสรรคนั่นเอง
5.มองหาโอกาสเพื่อเตรียมพร้อมรับ New Normal ที่กำลังจะเกิดขึ้น
ผู้นำองค์กรควรหาจุดสมดุลระหว่างกลยุทธ์ระยะสั้นที่กับกลยุทธ์ระยะยาว หรือการเลือกที่จะลดต้นทุนบางอย่างเพื่ออยู่รอดในช่วงเศรษฐกิจหดตัว กับลงทุนสำหรับการเติบโตในอนาคต เนื่องจากโควิด-19 ที่เกิดขึ้นนี้ได้เข้ามาสร้างความเปลี่ยนแปลงเชิงโครงสร้าง ทำให้หลายสิ่งเปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็ว เช่น การที่สภาวะแวดล้อมกดดันให้องค์กรจำเป็นต้องนำเทคโนโลยีมาใช้
ดังนั้นหากผู้นำองค์กรมัวแต่มุ่งความสนใจกับการดำเนินตามกลยุทธ์ระยะสั้น จนละเลยกลยุทธ์ระยะยาว อย่างลงทุนในเทคโนโลยีเพิ่มขึ้นหรือทำ Digital Transformation อาจทำให้ไม่สามารถสร้างการเติบโตได้อย่างเต็มที่ในช่วงเวลาถัดจากนี้
ผู้นำองค์กรที่มีคุณลักษณะข้างต้นจะบันดาลให้องค์กรสามารถขับเคลื่อนผ่านวิกฤตได้ ทั้งยังช่วยยกระดับแบรนด์ขององค์กรให้ไปอยู่ในจุดที่ดีขึ้น และสามารถเตรียมพร้อมรับมือกับสิ่งที่กำลังจะเกิดขึ้นได้อย่างมีประสิทธิภาพ
นอกจากนี้วิกฤตเช่นนี้ยังนำไปสู่การเรียนรู้สิ่งใหม่ การเปลี่ยนแปลงองค์กร การสร้างสรรค์คุณค่าแก่ผู้ที่เกี่ยวข้องและสังคม ตลอดจนการสร้างความไว้เนื้อเชื่อใจแก่ผู้ที่เกี่ยวข้อง
&nbsp;
<ul>
 	<li>อ่านเพิ่มเติม <a href="https://forbesthailand.com/news/other/5-%e0%b8%ad%e0%b8%99%e0%b8%b2%e0%b8%84%e0%b8%95%e0%b8%ab%e0%b8%a5%e0%b8%b1%e0%b8%87-%e0%b8%a7%e0%b8%b4%e0%b8%81%e0%b8%a4%e0%b8%95%e0%b8%81%e0%b8%b2%e0%b8%a3%e0%b8%93%e0%b9%8c%e0%b9%82%e0%b8%84.html">5 อนาคตหลัง วิกฤตการณ์โควิด-19 “เศรษฐกิจ พฤติกรรม และโครงสร้างสังคม” ที่อาจเปลี่ยนแปลง</a></li>
</ul>
&nbsp;

<img class="alignnone wp-image-29608" src="https://forbesthailand.com/wp-content/uploads/2020/05/Subhasakdi.jpg" alt="" width="300" height="300" />
บทความโดย สุภศักดิ์ กฤษณามระ
กรรมการผู้จัดการ ดีลอยท์ ประเทศไทย


<hr />

ไม่พลาดเรื่องราวน่าสนใจอื่นๆ ของเรา ติดตามเราได้ที่ <a href="https://www.facebook.com/ForbesThailandMagazine/">เพจเฟซบุ๊ก Forbes Thailand Magazine</a>

News

Forbes lists

World

Leaderboard

Commentaries

Forbes life

Events