<h2>Design thinking เป็นหนึ่งในกระบวนการสร้างนวัตกรรมที่ได้มีการนำเอามาใช้กันอย่างแพร่หลาย อย่างไรก็ตามองค์กรจำนวนมากพบว่า การนำเอาต้นแบบ (prototype) ที่สร้างขึ้นไปพัฒนาสู่การเป็นสินค้าหรือบริการที่ประสบผลสำเร็จในเชิงพาณิชย์ยังมีตัวแปรและปัจจัยสำคัญอื่นๆ อีกมาก</h2> &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากผู้บริหารและทีมงานที่เกี่ยวข้องขาดมายด์เซ็ตของความเป็นผู้ประกอบการ (entrepreneurial mindset) รวมถึงกระบวนการและเครื่องมืออื่นๆ ที่จะช่วยกรุยทางให้ไอเดียหรือ prototype ที่เกิดขึ้นจาก design thinking สามารถพัฒนาไปสู่สินค้าและบริการที่ประสบความสำเร็จด้วยต้นทุน เวลา วิธีการที่เหมาะสมและสอดคล้องกับกลยุทธ์หรือทิศทางขององค์กร&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;ด้วยเหตุนี้เอง PacRim กลุ่มบริษัทที่ปรึกษาด้านการพัฒนาผู้นำและองค์กรชั้นนำของไทยจึงได้นำเอากระบวนการ design thinking ไปพัฒนาต่อยอดด้วยกระบวนการคิดที่เรียกว่า “Jobs-to-be-Done” (JTBD) ของศาสตราจารย์ Clayton Christensen กูรูด้านนวัตกรรมที่มีชื่อเสียงระดับโลก&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;โดยจุดแตกต่างสำคัญของ design thinking ที่มาจาก JTBD นี้กับ design thinking แบบเดิมๆ ที่มุ่งเน้นการค้นหาความต้องการของลูกค้า “ในปัจจุบัน” (current need) คือ ความสามารถในการค้นหา “ความต้องการแฝง” (implicit need) ของลูกค้าที่อาจจะเกิดขึ้น “ในอนาคต” จะเห็นว่ามี 2 คีย์เวิร์ดสำคัญคือ 1.ความต้องการแฝง (implicit need) และ 2.การค้นหาความต้องการในอนาคต (future business arena)&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;1.ความต้องการแฝง (customers’ implicit need) การทำแบบสำรวจหรือสอบถามความต้องการของลูกค้าอาจเป็นความจำเป็นในทางการตลาดหรือการขาย แต่ในการสร้างสรรค์นวัตกรรมใหม่ๆ การค้นหาความต้องการแฝงเพื่อ “hear what customers don’t say” ซึ่งหมายถึงการได้ยินในสิ่งที่ลูกค้าไม่ได้บอก หรือไม่สามารถบอกเราออกมาตรงๆ เป็นจุดเริ่มต้นสำคัญของการสร้างนวัตกรรม&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;ยกตัวอย่าง “สว่าน” วิธีวิเคราะห์แบบ JTBD จะแนะให้เราคิดลึกลงไปถึงสิ่งที่ลูกค้าต้องการจริงๆ ว่ามันคืออะไร ซึ่งในกรณีนี้คือ “รู” ลูกค้าซื้อสว่านไปก็เพื่อที่จะเจาะรู ดังนั้น คิดชั้นแรกคือ หากเราคิดเครื่องมืออะไรที่จะมาช่วยให้ลูกค้าเจาะรูบนผนังหรือกำแพงให้ดีขึ้นได้ เราก็จะมีโอกาสก้าวล้ำหน้าคู่แข่งหรือน่านน้ำสีแดงในสนามการแข่งขันเดิมๆ&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;แต่ถ้าคิดลึกต่อลงไปอีกชั้นหนึ่งเราอาจพบว่า “Jobs to be Done” จริงๆ ของลูกค้าที่ซื้อไปไม่ใช่แค่เพื่อเจาะรูหรอก แต่เพราะเขาต้องการแขวนกรอบรูปบนผนัง ดังนั้น หากเราคิดค้นสิ่งที่สามารถนำเอามาใช้แขวนกรอบรูปได้อย่างมั่นคงและใช้ได้อย่างสะดวกสบายกว่า เราก็จะสามารถขายสินค้านี้ได้เช่นกัน ซึ่งนั่นคือตัวอย่างของขอแขวนผนัง 3M ที่สามารถรับน้ำหนักได้เยอะๆ และนอกจากง่ายกว่าการใช้สว่านยังมีประโยชน์เพิ่มคือ การไม่ทำลายผนังและสามารถถอดมาใช้ใหม่ได้ เป็นต้น&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;แต่การค้นหาความต้องการแฝงของลูกค้าใน “ปัจจุบัน” นั้นยังไม่พอ ธุรกิจวันนี้จำเป็นต้องก้าวไปข้างหน้าถึงการทำความเข้าใจกับความต้องการแฝงของลูกค้าใน “อนาคต” (future implicit need) อีกด้วย&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;2.การค้นหาความต้องการในอนาคต (future business arena) ก่อนปี 2550 ที่ Steve Jobs จะแนะนำไอโฟนออกมาสู่โลก คงไม่มีใครบอกได้ว่าตนต้องการอยากจะได้ไอโฟนหรือโทรศัพท์แบบนี้ออกมาตรงๆ การจะสร้างนวัตกรรมเพื่อตอบโจทย์ความต้องการของลูกค้าในอนาคตที่ลูกค้าเองก็ยังไม่รู้หรือบอกเราไม่ได้ คือหัวใจของความสำเร็จของธุรกิจในโลกวันนี้ ที่ขับเคลื่อนด้วยนวัตกรรม&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;ในการทำงานร่วมกับลูกค้าองค์กรในประเทศไทย PacRim ได้นำเอา framework และกระบวนการจากหลายสำนักไม่ว่าจะเป็น customer-centric innovation JTBD ของศาสตราจารย์ Christensen รวมถึงโซลูชัน strategic innovation และ critical thinking ของ decision processes international มาช่วยถอดรหัสนี้ ร่วมกับการผสมผสานสิ่งที่เรียกว่า “entrepreneurial mindset” เพื่อเพิ่มอัตราความสำเร็จให้กับกระบวนการสร้างสรรค์นวัตกรรม Entrepreneurial Mindset&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;เราพบว่าความคิดดีๆ ขององค์กรบ่อยครั้งไม่สามารถถูกขับเคลื่อนออกมาเป็นนวัตกรรมที่ประสบความสำเร็จในตลาดได้เพราะปัจจัยหลายอย่าง แต่สิ่งสำคัญที่สุดประการหนึ่งคือ การขาด “entrepreneurial mindset” หรือวิธีคิดแบบผู้ประกอบการ ซึ่งจะต้องมองให้ครบในหลายมิติ&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;ดังนั้น ในการทำงานร่วมกับลูกค้า PacRim จึงได้นำเอาหลักการ กระบวนการ และเครื่องมือหลายอย่างเข้ามาเสริมเพื่ออุดช่องว่างตรงนี้ ไม่ว่าจะเป็นการวิเคราะห์ cost/benefit วิธีการ (implement) การวิเคราะห์ “strategic fit” ของนวัตกรรมที่จะสร้างสรรค์ออกมาว่าสอดคล้องกับกลยุทธ์และทิศทางขององค์กรหรือไม่ resource management เช่น การวางแผน การจัดสรรทรัพยากร ทักษะเพื่อสนับสนุนการทำคอลลาบอเรชั่น เช่น การฟังอย่างเข้าใจ การตั้งคำถามเพื่อจุดประกายความคิดและการเรียนรู้ data sharing และการทำ brainstorming เป็นต้น&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;รวมถึง passion และ innovative mindset ที่องค์กรหรือผู้บริหารสามารถนำกระบวนการและเครื่องมือไปใช้เพื่อ ช่วยส่งเสริมและพัฒนา passion และ innovative mindset ให้เกิดขึ้นในระดับทีมงานหรือทั่วทั้งองค์กร เพื่อสร้างเป็นวัฒนธรรมที่ฝังรากลึกและเกิดอิมแพคอย่างต่อเนื่อง The End Game: “Deadly Mindset”&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;สุดท้ายนี้อยากฝากข้อคิดดีๆ จากหนังสือ “Strategy Product Innovation” ที่ได้ระบุ “deadly mindset” หรือมายด์เซ็ตที่ “ฆ่า” นวัตกรรมไว้ 3 ข้อคือ&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;1.มัวแต่ปกป้อง “cash cow” หรือกลัวสิ่งใหม่ๆ จะมาทำลายสินค้าที่สร้างรายได้หลักในปัจจุบัน กรณีนี้มีตัวอย่างให้เห็นมากมายในอดีตที่โด่งดังเป็นที่รู้จักกันทั่วไป เช่น กรณีของ Kodak และการเข้ามาของกล้องดิจิทัล หรือสมาร์ทโฟนที่เข้ามาดิสรัปต์โทรศัพท์มือถือ Nokia ในอดีต เป็นต้น&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;2.คิดว่า “innovators are born to be.” คิดว่าเราไม่มีทางเก่งในเรื่องนวัตกรรมได้ คนที่เก่งเขาเก่งมาแต่เกิด&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;3.“It’s not my job.” ความล้มเหลวจะเกิดขึ้นเมื่อคนในองค์กรคิดว่านวัตกรรมไม่ใช่เรื่องของฉันหรือแผนกฉัน เพราะวันนี้นวัตกรรมเป็นเรื่องของทุกๆ คนในองค์กร ไม่จำกัดอยู่เฉพาะแผนกที่เกี่ยวข้องโดยตรง เช่น R&amp;D หรือฝ่ายพัฒนาผลิตภัณฑ์&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;เพียงเท่านี้เราก็จะสามารถ “ลดอัตราแป๊ก เพิ่มอัตราปัง” ให้กับนวัตกรรมได้มากขึ้นอย่างแน่นอน&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;บริการสำคัญของ PacRim คือ การเข้าไปช่วยขับเคลื่อนการทำนวัตกรรมในองค์กรเพื่อสร้างผลลัพธ์ที่จับต้องและวัดผลได้ (innovation project) รวมถึงการทำโปรเจกต์โค้ชชิ่ง และ reinforcement เพื่อสร้างมายด์เซ็ตและพฤติกรรมของนวัตกรรม ตลอดจนการจัดเวิร์กช็อปอบรมทักษะสำคัญ (public program/in-house program) ลองเข้าไปดูรายละเอียดบริการต่างๆ เพิ่มเติมได้ที่ pacrimgroup.com เรื่องราวอื่นๆ ที่น่าสนใจ :&nbsp;<a target="_blank" href="https://forbesthailand.com/world/global-world/bad-bunny-an-artist-who-is-influential-in-music-industry" alt="'Bad Bunny' กระต่ายแสนซน ผู้ทรงอิทธิพลในวงการเพลง">'Bad Bunny' กระต่ายแสนซน ผู้ทรงอิทธิพลในวงการเพลง</a>​<a href="https://buffet.ookbee.com/magazine/forbes/issue/cff663cb-f69a-4970-8286-59647d2b2c12" alt="คลิกอ่านบทความฉบับเต็มและเรื่องราวธุรกิจอื่นๆ ที่น่าสนใจได้ที่นิตยสาร Forbes Thailand ฉบับเดือนเมษายน 2567 ในรูปแบบ e-magazine">คลิกอ่านเรื่องราวธุรกิจอื่นๆ ที่น่าสนใจได้ที่นิตยสาร Forbes Thailand ฉบับเดือนเมษายน 2567 ในรูปแบบ e-magazine</a> <div class="se-component se-image-container __se__float- __se__float-none" contenteditable="false"><figure style="margin: 0px;"><img src="https://forbesthailand.com/wp-content/uploads/2024/04/GFfZhjRqUM2eoVFJEpkN.jpg" alt="" data-proportion="true" data-align="none" data-file-name="GFfZhjRqUM2eoVFJEpkN.jpg" data-file-size="0" data-origin="," data-size="," data-rotate="" data-percentage="auto,auto" origin-size="320,420" data-rotatex="" data-rotatey="" style="" data-index="0"></figure></div>

ต่อยอดความสำเร็จ “Design Thinking” ด้วย “JTBD”

<h2 class="p3">ทายาทธุรกิจแลคตาซอย ดร.วิโรจน์ จิรพัฒนกุล อดีต Data Scientist เนื้อหอมจาก Facebook ปฏิเสธคำเชิญชวนของคอร์ปอเรทใหญ่ มาร่วมสานฝันกับ เลิร์น คอร์ปอเรชั่น กลุ่มธุรกิจการศึกษาชั้นนำของไทยที่ประสบความสำเร็จในการชักนำเขาด้วยอุดมการณ์มากกว่าผลประโยชน์ทางธุรกิจ</h2>
เป้าหมายในการ “เปลี่ยนชีวิตเด็กไทย 1 ล้านคน” ภายในปี 2564 ของบริษัทเลิร์น คอร์ปอเรชั่น กลายเป็นตัวดึงดูดสำคัญให้ ดร.วิโรจน์ จิรพัฒนกุล หรือ “ ต้า” ตกลงร่วมหัวจมท้ายกับเลิร์น กรุ๊ป และเริ่มก่อตั้งธุรกิจใหม่ด้วยกันในนาม “Skooldio” มากกว่าออฟเฟอร์งามๆ จากองค์กรขนาดใหญ่ที่ชักชวนให้เขาไปร่วมงานด้วย หลังตัดสินใจลาออกจาก Facebook เพื่อกลับมาทำงานให้กับประเทศไทย ตาม “สัญญาใจ” ที่เขามีในฐานะนักเรียนทุนอานันทมหิดลเมื่อประมาณ 3 ปีที่แล้ว
“เหตุที่กลับไทยมีหลายส่วนๆ หนึ่งก็คือครอบครัวอยากให้กลับมา อีกส่วนหนึ่งคือเราเป็นนักเรียนทุน เรามีสัญญาใจ จริงๆ ทุนนี้ไม่มีข้อผูกมัด แต่สัญญาใจที่เราตกลงกันไว้คือกลับมาทำอะไรก็ได้ ที่ทำประโยชน์ให้ประเทศชาติ”
ด้วยประสบการณ์การทำงาน 3 ปีที่ สำนักงานใหญ่ Facebook สหรัฐอเมริกาทำให้ ดร.วิโรจน์ เป็นที่ต้องการจากองค์กรใหญ่หลายแห่งซึ่งประสบความยากลำบากในการหา Data Scientist เพื่อมาช่วยพัฒนาขีดความสามารถทาง “Big Data” และการนำเอาข้อมูลมาใช้ประโยชน์ในเชิงธุรกิจต่างๆ ทว่าเขากลับสนใจงานด้านการสอนหรือการศึกษามากกว่าเพราะมองว่าหากเขาช่วยพัฒนากำลังคนให้มีทักษะทางเทคโนโลยีจะเป็นประโยชน์ต่อส่วนรวมมากกว่า
ดร.วิโรจน์ พบว่า passion ในการสอนของเขายังไม่ได้เหือดหายไปไหน จึงได้เข้าไปคุยกับทาง เลิร์น คอร์ปอเรชั่น ซึ่งเห็นด้วยกับเขาในการแตกไลน์ธุรกิจใหม่ไปสู่ธุรกิจการให้การฝึกอบรมบุคลากรในองค์กร จึงเป็นที่มาของการร่วมก่อตั้ง Skooldio ซึ่งเชื่อมต่อธุรกิจการศึกษาของเลิร์น กรุ๊ป ให้ครบวงจรตามคอนเซปท์ “Life-long Learning” จากการให้การศึกษา เด็กนักเรียนไปจนถึงนักศึกษาในมหาวิทยาลัย ครู อาจารย์ ต่อยอดไปจนถึงการให้การอบรมทักษะอาชีพ (professional development)
โดยเริ่มจากทักษะด้านเทคโนโลยีที่เป็นที่ขาดแคลนสูงสุด (ปัจจุบันหลักสูตรที่ได้รับความนิยมสูงสุดของ Skooldio คือ Design Thinking ตามด้วยคอร์สที่เกี่ยวกับการนำเอาดาต้ามาใช้ประโยชน์ทางธุรกิจ นอกจากนี้ ยังมีคอร์สที่ได้รับความนิยมอื่นๆ เช่น การออกแบบ User Experience การออกแบบแอพพลิเคชั่น และการออกแบบเว็บ)
“บริษัท Skooldio นี่ ขาหนึ่งเราทำเรื่องสอนหนังสือ ทำโรงเรียนสอนเทคโนโลยี แต่อีกขาหนึ่งเราเป็นเหมือนซอฟต์แวร์เฮ้าส์ เรายังเป็น tech partner ให้กับบริษัทในเครือของเรา ก็เลยรับทั้งสองขาอยู่ในตอนนี้”
Skooldio ตั้งเป้ารายได้ 100 ล้านบาทในปี 2562 ปัจจุบันรายได้มากกว่าครึ่งยังมาจากฝั่งของการเป็น tech partner ให้กับบริษัทแม่ ที่เหลือมาจากธุรกิจการ “อัพสกิล” ให้กับบุคลากรในองค์กรต่างๆ
https://www.facebook.com/ForbesThailandMagazine/videos/1964040407232686/

&nbsp;
ในส่วนของกลุ่มเลิร์นนั้น หนึ่งในผลงานชิ้นโบแดงในบทบาท tech partner ให้บริษัทแม่ของ Skooldio คือการพัฒนา TCASter แอพพลิเคชั่นบนมือถือที่รวบรวมข้อมูลการสอบเข้ามหาวิทยาลัยไว้ในที่เดียว ที่เปิดตัวในปี 2560 มีผู้ใช้งานถึง 300,000 คน นอกจากนี้ Skooldio ยังอยู่เบื้องหลังการพัฒนาแพลตฟอร์ม “เทรนครู” ซึ่งกลุ่มเลิร์นได้จับมือกับจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยในการให้การฝึกอบรมครูผ่านช่องทางออนไลน์ไปกว่า 10,000 คน ในปีนี้ และตั้งเป้าเทรนครู 100,000 คน ในปี 2562 
ดร.วิโรจน์ไม่ปฏิเสธความเป็นไปได้ว่าในอนาคตเขาอาจจะเข้าไปร่วมงานกับธุรกิจครอบครัวที่บริษัท แลคตาซอย ที่พี่สาวของเขามัลลิกา จิรพัฒนกุล เพิ่งได้รับการโปรโมทขึ้นเป็นผู้จัดการใหญ่ฝ่ายขายเมื่อกรกฎาคมที่ผ่านมา อย่างไรก็ตามเนื่องจาก Skooldio เพิ่งเริ่มอย่างจริงจังและมีการจดทะเบียนบริษัท เมื่อประมาณ 1 ปีเศษๆ ที่ผ่านมาเท่านั้นเอง เขายังมองเห็นโอกาสในการสร้างการเติบโตและขยายขอบเขตธุรกิจของ Skooldio ไปได้อีกมาก
“ดูความเหมาะสมของจังหวะละกัน จริงๆ ตอนนี้ Skooldio เรียกว่าเพิ่งเริ่ม ก็คือ Skooldio น่าจะไปได้ไกลมาก อยากให้มันไปถึงสิ่งที่เราอยากได้ ค่อยว่ากันอีกทีว่าเราจะขยับไปทางไหน”
“เนื่องจากมันเป็น passion มันเลยชนะทุกอย่าง ว่าทำไมไม่ไปทำที่บ้าน ทำไมถึงไม่อยู่เก็บเงินต่อที่นู่น เพราะมันชัดว่าทำอย่างนี้เราแฮปปี้” 
&nbsp;
ภาพ: กิตติเดช เจริญพร, เลิร์น คอร์ปอเรชั่น
<a href="http://www.aisbookstore.com/Shop/Magazine/FORBES/f1065cc2-5b2a-4811-aa7b-20793e378f6b">ติดตามอ่านฉบับเต็ม “ดร.วิโรจน์ จิรพัฒนกุล Passion ชนะทุกอย่าง” ได้ที่ นิตยสาร Forbes Thailand ฉบับเดือนธันวาคม 2561</a>

<img class="alignnone wp-image-3346" src="http://forbesthailand.com/wp-content/uploads/2019/01/COVER-DECEMBER-67--780x1024.jpg" alt="สังคมสูงวัย" width="311" height="563" />

News

Forbes lists

World

Leaderboard

Commentaries

Forbes life

Events