<h2>ถ้าถามถึงความอยู่ดีกินดีของประชาชน ส่วนหนึ่งอาจสะท้อนจากรายได้ และการเติบโตทางเศรษฐกิจ ซึ่งไทยเผชิญทั้งการชะลอตัวและเติบโตช้าลงมากว่าสิบปี ในด้านเศรษฐกิจว่าแย่แล้ว แต่ภาวะสังคมอาจเผชิญความท้าทายยิ่งกว่า เพราะล่าสุดสภาพัฒน์ยังออกรายงานว่า ไทยเป็นสังคมคนโสดมากขึ้น ซึ่งเป็นปัญหาที่ไม่สามารถแก้ได้ง่ายๆ</h2> สังคมคนโสด ส่งผลต่อประเทศแค่ไหน?&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;คนโสดเป็นเรื่องธรรมดา แต่หากมีจำนวนมากขึ้นเรื่อยๆ อาจส่งผลต่อประเทศเช่นกัน โดยเฉพาะปัญหา ‘เด็กเกิดน้อยลง’ ท่ามกลางประชากรผู้สูงวัยที่เพิ่มขึ้น ทำให้ในอนาคตวัยทำงานที่เป็นผู้สร้างรายได้เข้าสู่ฐานภาษีของประเทศอาจน้อยลงไปด้วย นี่อาจเป็นหนึ่งในสาเหตุที่ภาครัฐจึงพยายามผลักดันนโยบายที่ส่งเสริมให้คนมีคู่ มีลูกมากขึ้น&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;แต่เมื่อย้อนดูสถิติคนมีคู่ พบว่า สัดส่วนการแต่งงานลดลงอย่างต่อเนื่องมาตั้งแต่ปี 2560 ขณะที่อัตราการหย่าร้างกลับเพิ่มขึ้นถึง 22% จากปี 2560 จึงถึงเวลาที่รัฐอาจต้องย้อนมามองแล้วว่า คนโสด ในไทยมีมากแค่ไหนและทำไมถึงโสด&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;ปัจจุบันสถานการณ์คนโสดในประเทศไทย พบว่า ในภาพรวมทั้งประเทศ หากมีคนเดินมา 5 คน 1 ในนั้นจะเป็นคนโสด หรือคิดเป็น 23.9% และหากเจาะลึกลงไปในช่วงวัยเจริญพันธุ์ (อายุ 15 - 49 ปี) จะพบว่ามีคนโสดถึง 40.5% นอกจากจะสูงกว่าภาพรวมแล้ว ยังเป็นการเพิ่มขึ้นจากปี 2560 ที่อยู่ราว 35.7% *ข้อมูลจากการสำรวจภาวะเศรษฐกิจและสังคมของครัวเรือน (SES) ปี 2566<div class="se-component se-image-container __se__float- __se__float-center" contenteditable="false"> <figure style="margin: auto;"> <img src="https://forbesthailand.com/wp-content/uploads/2024/05/Co1KKPG93vLPNnXhmxkq.jpg" alt="" data-proportion="true" data-align="center" data-file-name="Co1KKPG93vLPNnXhmxkq.jpg" data-file-size="0" data-origin="," data-size="," data-rotate="" data-rotatex="" data-rotatey="" data-percentage="auto,auto" origin-size="720,329" style="" data-index="0"> </figure></div> ทำไมคนวัยมีคู่ถึงยังโสด &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;มาถึงคำถามสำคัญที่ว่า ทำไมคนไทยยังโสดเยอะขนาดนี้ สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ หรือ สภาพัฒน์ ยกตัวอย่างไว้ 4 ปัจจัย &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;1. ค่านิยมทางสังคมของการเป็นโสดยุคใหม่ มีหลากหลายรูปแบบ เช่น SINK หรือคนโสดที่มีรายได้และไม่มีลูก เน้นใช้จ่ายเพื่อตนเอง Waithood กลุ่มคนโสดที่เลือกจะรอคอยความรัก อาจเพราะความไม่พร้อม/ไม่มั่นคงทางเศรษฐกิจ ที่ส่วนหนึ่งมีรายได้จำกัด และส่วนใหญ่เป็นเพศชายถึง 62.6%&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;2. ความต้องการ/ความคาดหวังที่ไม่ตรงกัน ทั้งจากความคาดหวังทางสังคมและทัศนคติที่เปลี่ยนไป เช่น ในทวีปเอเชีย ผู้หญิงมักถูกคาดหวังว่าต้องทำงานบ้านควบคู่กับการหาเลี้ยงครอบครัว หรือ ผู้หญิงกว่า 76% จะไม่เดทกับผู้ชายที่มีรายได้น้อยกว่า ผู้ชายกว่า 60% จะไม่เดทกับผู้หญิงที่เคยหย่าร้าง (ข้อมูลจากโดยบริษัท มีทแอนด์ลันช์ สาขาประเทศไทย ปี 2564)&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;3. โอกาสในการพบปะผู้คน พบว่าในปี 2566 โดยคนโสดมีชั่วโมงการทำงานสูงกว่าค่าเฉลี่ยของทั้งประเทศ อีกทั้ง กรุงเทพฯ ยังจัดอยู่ในอันดับที่ 5 ของเมืองที่แรงงานทำงานหนักที่สุดในโลก ทำให้คนโสดไม่มีโอกาสในการมองหาคู่&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;4. นโยบายส่งเสริมการมีคู่ของภาครัฐยังไม่ต่อเนื่อง และไม่ครอบคลุมความต้องการของคนโสด นโยบายที่ผ่านมาจะเน้นไปที่กลุ่มคนโสดที่มีความพร้อม ขณะที่ในต่างประเทศจะส่งเสริมการมีคู่ผ่านการลดภาระค่าใช้จ่าย และการสร้างโอกาสในการมีคู่&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;เมื่ออ่านทั้ง 4 ปัจจัยนี้แล้ว อาจทำให้เราเห็นภาพว่า ทำไมคนไทยเป็นโสดมาขึ้นทุกที แล้วภาครัฐควรดำเนินการในเรื่องนี้อย่างไร<div class="se-component se-image-container __se__float- __se__float-center" contenteditable="false"> <figure style="margin: auto;"> <img src="https://forbesthailand.com/wp-content/uploads/2024/05/N4BFnLPfBdfompJnTs8X.jpg" alt="" data-proportion="true" data-align="center" data-file-name="N4BFnLPfBdfompJnTs8X.jpg" data-file-size="0" data-origin="," data-size="," data-rotate="" data-rotatex="" data-rotatey="" data-percentage="auto,auto" origin-size="720,548" style="" data-index="1"> </figure></div>​ รัฐอยากให้คนมีคู่ - มีลูก ต้องเริ่มที่ตรงไหน?&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;มาเริ่มจากกรณีศึกษาในต่างประเทศ พบว่า หลายประเทศภาครัฐจะเข้ามาสนับสนุนผ่านกิจกรรมที่ส่งเสริมให้คนมีคู่ รวมถึง การลดค่าใช้จ่ายในหาคู่อีกด้วย เช่น - ประเทศสิงคโปร์ ปี 2561 มีการทำโครงการลดคนโสด โดยรัฐจ่ายเงินให้คู่รักออกเดท หรือ ใช้ในบริการหาคู่อย่างน้อย 2,500 บาท - ประเทศจีน ปี 2566 รัฐบาลท้องถิ่นของมณฑลเจียงซีให้การสนับสนุนแอพพลิเคชั่นหาคู่โดยใช้ฐานข้อมูลของคนโสดที่อาศัยอยู่ในเมืองมาพัฒนาจัดทำแพลตฟอร์มบริการหาคู่ที่เรียกว่า Palm Guix - ประเทศญี่ปุ่น 2567 จัดทำแอปพลิเคชั่นหาคู่สำหรับคนโสดที่อายุมากกว่า 18 ปี และอยู่ในโตเกียวโดยใช้ระบบ AI มาช่วยวิเคราะห์หาคนที่มีความชอบใกล้เคียงกัน โดยต้องยืนยันตัวตนเพื่อเพิ่มความปลอดภัย&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;ในส่วนของไทย พบว่าเคยมีกิจกรรมบางส่วนที่จัดผ่านกระทรวงสาธารณสุข และกระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา แต่สภาพัฒน์มองว่า ภาครัฐควรต้องเร่งหาแนวทางสนับสนุนให้คนมีคู่ ใน 4 ด้าน ได้แก่ &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;1) การสนับสนุนเครื่องมือการ Matching คนโสด เช่น รัฐอาจร่วมมือกับแพลตฟอร์มต่างๆ &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;2) การส่งเสริมการมี Work-life Balance ทั้งในภาครัฐและเอกชน เพื่อให้คนโสดมีคุณภาพชีวิตที่ขึ้น และเพิ่มโอกาสได้พบเจอคนมากขึ้น &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;3) การยกระดับทักษะที่จำเป็นในการทำงาน เพิ่มโอกาสความก้าวหน้าในอาชีพการงานและรายได้&nbsp; &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;4) การส่งเสริมกิจกรรมและการมีส่วนร่วมทางสังคมอย่างต่อเนื่อง&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;อย่างไรก็ตาม ยังมีอีกสาเหตุสำคัญที่มีการถกเถียงในวงกว้างคือ “รายได้ไม่เพียงพอที่จะสร้างชีวิตที่ดีกว่า แล้วคนไทยจะพร้อมมีลูกได้อย่างไร” ดังนั้น ปัจจัยด้านรายได้ ปากท้อง และเศรษฐกิจ รวมถึงสวัสดิการเพื่อคนมีลูกทั้งในภาครัฐและภาคเอกชนจึงควรเป็นเรื่องที่รัฐต้องให้ความสำคัญมากขึ้น <a href="https://www.freepik.com/free-ai-image/street-market-sunset_201011161.htm#fromView=search&amp;page=1&amp;position=8&amp;uuid=618a9f9f-627b-4dcb-9bbb-405b2acd8913">Image by freepik</a> เรื่องราวอื่นๆ ที่น่าสนใจ :&nbsp;<a href="https://forbesthailand.com/news/marketing/business-opportunities-for-single-people" alt="ส่องโอกาสธุรกิจตอบโจทย์ &quot;คนโสด&quot; เมื่อการอยู่คนเดียวไม่ใช่เรื่องแปลกอีกต่อไป">ส่องโอกาสธุรกิจตอบโจทย์ "คนโสด" เมื่อการอยู่คนเดียวไม่ใช่เรื่องแปลกอีกต่อไป</a><a href="https://www.forbesthailand.com/news/finance-and-investment/magoro-ipo-may-2024" alt="รู้จัก MAGURO เครือร้านอาหารญี่ปุ่นที่รายได้ 1,000 ล้าน และจะเข้า IPO ใน mai 5 มิ.ย. นี้"></a>​​<a href="https://www.facebook.com/ForbesThailandMagazine" alt="ไม่พลาดบทความและเรื่องราวน่าสนใจอื่นๆ ติดตามเราได้ที่เฟซบุ๊ก Forbes Thailand Magazine">ไม่พลาดบทความและเรื่องราวน่าสนใจอื่นๆ ติดตามเราได้ที่เฟซบุ๊ก Forbes Thailand Magazine</a>​

สภาพัฒน์เผย คนไทยวัยมีคู่กว่า 40% ยังโสด เหตุ ‘งานหนัก-ไม่เจอคน’ แนะรัฐหนุน Work-life Balance ให้เจอคนที่ใช่

<h2>สำหรับ Jian Xiao การมีลูกคนที่สองดูไม่ใช่ความคิดที่ดีเท่าไหร่ Xiao ในวัย 31 ปีลาออกจากอาชีพสถาปนิกเมื่อปีก่อนเพื่อเป็นแม่บ้านเลี้ยงดูลูก รายได้ที่หายไปของเธอทำให้เธอต้องประหยัดมากขึ้น และปฏิเสธการมีลูกคนที่สองเพราะไม่มีเวลาและรายได้มากพอ</h2>
Xiao ไม่ใช่คนเดียวในประเทศจีนที่ข้อจำกัดทางอาชีพและการเงินทำให้ต้องการมีลูกน้อยลง แม้ว่ารัฐบาลจีนจะยกเลิก นโยบายลูกคนเดียว ที่ดำเนินมา 4 ทศวรรษในปี 2016 และอนุญาตคู่รักให้มีลูกคนที่สองได้ก็ตาม นี่ไม่ใช่สัญญาณที่ดีเลยสำหรับประเทศที่กำลังเผชิญปัญหาประชากรวัยทำงานลดลง รัฐบาลจีนจึงเริ่มพิจารณานโยบายการสนับสนุนทางการเงินเพื่อกระตุ้นการมีลูกของคนในชาติ

&nbsp;
<h2>หลายปากที่ต้องเลี้ยงดู</h2>
นโยบายลูกคนเดียวถูกกำหนดขึ้นในปี 1979 เมื่อรัฐบาลจีนมองว่าประชากรที่มากเกินไปจะทำให้ประเทศไม่เติบโต นโยบายนี้คือปัจจัยหลักที่ทำให้ธนาคารโลก (World Bank) คาดการณ์ว่าประชากรวัยทำงานของจีนจะลดลง 10% เมื่อเข้าสู่ปี 2040 ในขณะที่ประชากรที่อายุมากกว่า 65 ปีจะสูงขึ้นแตะ 350 ล้านคน สร้างความตึงเครียดให้กับเศรษฐกิจของประเทศ

แรงงานที่ลดลงทำให้ค่าแรงเพิ่มสูงขึ้นทำร้ายภาคอุตสาหกรรมและการส่งออกของจีน ซึ่งที่ผ่านมาเป็นพลังสำคัญในการพัฒนาเศรษฐกิจประเทศมาตลอด 30 ปี อุปทานแรงงานที่ลดลงทำให้ขณะนี้ค่าแรงในจีนถูกกว่าในสหรัฐอเมริกาเพียง 4% ตามการวิจัยของ Oxford Economics

“ประเทศจีนควรจะให้ ‘โบนัส’ พิเศษสำหรับการคลอดบุตร และพัฒนาระบบดูแลสุขภาพ รวมถึงเงื่อนไขการลาพักสำหรับคุณแม่หลังคลอดบุตร เพื่อกระตุ้นการเติบโตของอัตราการเกิด” คำแนะนำจาก Xiaomei Sun ศาสตราจารย์จาก China Women’s University และสมาชิกสภาที่ปรึกษาการเมืองแห่งประชาชนจีน (CPPCC)

คำแนะนำของเธอสอดคล้องกับ Pei'an Wang รองนายกรัฐมนตรี กระทรวงสาธารณสุขและการวางแผนครอบครัวแห่งชาติ ซึ่งกล่าวในการประชุมรัฐสวัสดิการครั้งล่าสุดว่า รัฐบาลจีนกำลังพิจารณา "ผลตอบแทนและเงินช่วยเหลือแก่ผู้คลอดบุตร" เพื่อกระตุ้นให้ประชาชนมีลูกเพิ่ม

<figure><img style="width: 680px; height: 452px;" src="http://www.forbesthailand.com/uploads/library/5e97d3940915f1685992bba5e168aeda.png" alt="" width="680" height="452" /><figcaption> [เครดิตภาพ: STR/AFP/Getty Images]</figcaption></figure>nbsp;

แต่นักวิเคราะห์กล่าวว่า นโยบายที่อยู่ระหว่างพิจารณานี้อาจจะไม่สามารถหมุนกลับกระแสสังคมผู้สูงอายุในจีน เหตุผลส่วนหนึ่งเป็นเพราะผู้หญิงจีนในยุคมิลเลนเนียมที่ร่ำรวยขึ้นกำลังเดินตามรอยเท้าตะวันตก นั่นคือไม่ต้องการให้หน้าที่เลี้ยงดูบุตรมาแทนที่การเติบโตในหน้าที่การงานของพวกเธอ ถือเป็นแนวคิดที่กลับตาลปัตรจากคนรุ่นก่อนอย่างรุนแรง

"ทัศนคติของชาวจีนต่อการให้กำเนิดลูกเกิดความเปลี่ยนแปลงในระดับฐานราก" Yong Cai รองศาสตราจารย์ด้านสังคมวิทยา มหาวิทยาลัย North Carolina, Chapel Hill กล่าว "ปัจจุบันชาวจีนต้องการมีลูกช้าลงและไม่ต้องการมีลูกมากอีกแล้ว"

Xin Yuan ศาสตราจารย์ด้านประชากรศาสตร์มหาวิทยาลัย Nankai ในจีนกล่าวตรงกันว่า "ปัจจัยทั้งด้านเศรษฐกิจและสังคมที่ทำให้อัตราการเกิดในประเทศพัฒนาแล้วลดลงนั้น กำลังเกิดขึ้นกับประเทศจีนด้วย จีนจะมีอัตราการเกิดต่ำเช่นนี้ไปอีกเป็นระยะเวลานาน"

&nbsp;
<h2>งานมาก่อนการมีบุตร</h2>
ข้อมูลจากรัฐบาลจีนรายงานว่า ปีที่ผ่านมาจีนมีทารกเกิดใหม่ถึง 17.86 ล้านคน เป็นสถิติสูงสุดตั้งแต่ปี 2000 แต่ Yuan กล่าวว่าสถิตินี้จะเริ่มลดลงในปี 2019 เป็นต้นไป หลังจากผู้หญิงจำนวนมากขึ้นเลือกการศึกษาและอาชีพการงานก่อนการมีลูก

กระแสดังกล่าวเริ่มแสดงให้เห็นแล้วในมณฑลใหญ่ๆ ของจีน รัฐบาลจีนรายงานว่าอัตราการเกิดใน Gansu และ Guangxi เริ่มลดลงตั้งแต่ปี 2016 และในมณฑล Shaanxi และ Sichuan นั้น ครอบครัวมากกว่า 60% ไม่ต้องการมีลูกคนที่สอง

Yuan สรุปผลว่า นั่นทำให้ภายในปี 2050 จีนจะมีแรงงานเข้าสู่ระบบเพียง 30 ล้านคน ซึ่งเพิ่มขึ้นไม่ถึง 5% เขากล่าวว่า "เป็นอัตราที่เพิ่มขึ้นน้อยมาก และไม่ช่วยแก้ปัญหาขาดแคลนแรงงานของจีน เราอาจจะต้องรอจนถึงสิ้นศตวรรษนี้กว่าจะได้เห็นผลลัพธ์ที่ดีกว่านี้"

&nbsp;

เรียบเรียงจาก Aging China Considers Incentives To Boost Child Birth -- Too Little, Too Late? โดย Yue Wang

News

Forbes lists

World

Leaderboard

Commentaries

Forbes life

Events