<h2>นับเป็นครั้งแรกที่ประเทศใดประเทศหนึ่งอนุญาตให้นักเดินทางข้ามผ่านพรมแดนด้วยหนังสือเดินทางดิจิทัลบนสมาร์ตโฟนแทนการใช้หนังสือเดินทางแบบเป็นเล่ม ระบบทดสอบนี้กำลังดำเนินการในฟินแลนด์</h2> &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;สหภาพยุโรปต้องการให้พลเมืองอย่างน้อย 80% ใน 27 ประเทศสมาชิกเปลี่ยนมาใช้การระบุตัวตนแบบดิจิทัลภายในปี 2030&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;โครงการนำร่องซึ่งเริ่มต้นนับตั้งแต่ปลายเดือนสิงหาคมที่ผ่านมา มีผลเฉพาะกับพลเมืองชาวฟินนิชเท่านั้น โดยจัดขึ้นที่ท่าอากาศยานเฮลซิงกิพร้อมความร่วมมือกับสายการบิน Finnair, บริษัทผู้ดำเนินการสนามบิน Finavia และตำรวจแห่งฟินแลนด์ ต่อเนื่องไปจนถึงสิ้นเดือนกุมภาพันธ์ปี 2024 &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;ผู้โดยสาร Finnair ที่บินไปกลับสนามบินสามแห่งในสหราชอาณาจักรสามารถผ่านจุดตรวจได้โดยใช้ “หนังสือรับรองการเดินทางดิจิทัล (Digital Travel Credential หรือ DTC)”&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;Raja ผู้ดูแลพรมแดนฟินแลนด์กล่าวว่า นักท่องเที่ยวที่ใช้ DTC ใหม่ล่าสุดนี้สามารถ “ผ่านจุดตรวจได้รวดเร็วและราบรื่นกว่าแบบเดิมโดยไม่ต้องเสียเวลาเข้าคิว”&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;สหภาพยุโรปร่วมสนับสนุนทุนแก่โครงการนำร่องนี้ 2.3 ล้านปอนด์ (2.5 ล้านเหรียญสหรัฐฯ) โดยระหว่างที่มีการทดสอบในเฮลซิงกิตลอดระยะเวลาหกเดือนนั้นเอง ทางสหภาพยุโรปก็กำลังวางแผนโครงการนำร่องที่ท่าอากาศยาน Zagreb Franjo Tudman ในโครเอเชีย และท่าอากาศยาน Schiphol Amsterdam ในเนเธอร์แลนด์ด้วยเช่นกัน&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;ความเคลื่อนไหวของยุโรปในการสร้างขอบข่ายการทำงานร่วมกันเพื่อการระบุตัวตนแบบดิจิทัลคือเป้าหมายสำคัญสูงสุดของ eIDAS ซึ่งเป็นกฎว่าด้วยลายเซ็นอิเล็กทรอนิกส์ที่บังคับใช้ในปี 2014 กฎนี้มุ่งยกระดับความปลอดภัย ความรวดเร็ว และประสิทธิภาพในการปฏิสัมพันธ์แบบอิเล็กทรอนิกส์ระหว่างธุรกิจต่างๆ และแต่ละบุคคล ไม่ว่าพวกเขาจะอยู่แห่งหนใดในยุโรปก็ตาม​<div class="se-component se-image-container __se__float- __se__float-center" contenteditable="false" style="width: 75%; min-width: 100%;"><figure style="margin: auto; width: 75%;"><img src="https://forbesthailand.com/wp-content/uploads/2023/09/WmsZqrZ78SXHy27RTqY9.jpg" alt="" data-proportion="true" data-align="center" data-file-name="WmsZqrZ78SXHy27RTqY9.jpg" data-file-size="0" data-origin="," data-size="75%," data-rotate="" data-rotatex="" data-rotatey="" data-percentage="75," origin-size="1440,925" style="width: 100%;" data-index="0"></figure></div>Biometric Passport หรือ E-Passport แบบเดิม &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;คำนิยามเฉพาะทางเกี่ยวกับหนังสือรับรองแบบอิเล็กทรอนิกส์อาจก่อให้เกิดความสับสนได้ ต้องอธิบายว่า DTC ของยุโรปนั้นหมายถึงหนังสือรับรองอิเล็กทรอนิกส์บนมือถือ ซึ่งเป็นคนละอย่างกับ Biometric Passport หรือ E-Passport ที่เป็นหนังสือเดินทางแบบเล่มดั้งเดิมเสริมไมโครชิปบรรจุข้อมูลเฉพาะทางกายภาพของผู้ถือครอง&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;ประเทศส่วนใหญ่ในโลกกำลังพยายามใช้ E-Passport รูปแบบต่างๆ กัน ซึ่งตามปกติแล้วจะระบุตัวตนโดยสัญลักษณ์กล้องถ่ายรูปบนหน้าปก ชิป RFID บรรจุข้อมูลชีวภาพทำให้ยากจะลอกเลียนแบบหรือปลอมแปลง&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;นับตั้งแต่ปี 2007 เป็นต้นมา สหรัฐอเมริกาได้นำ E-Passport มาใช้เป็นมาตรฐาน ถัดมาในปี 2021 ก็มีการใช้หนังสือเดินทางแบบ Next Gen-eration Passport (NGP) ซึ่งเป็นรูปแบบใหม่ประสิทธิภาพสูงกว่ามาแทนที่ E-Passport แบบเดิมในฐานะเอกสารพื้นฐานสำหรับเดินทางในสหรัฐฯ&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;ข้อแตกต่างที่เห็นได้ชัดคือในหน้าของข้อมูลที่เป็นโพลีคาร์บอเนต ซึ่งให้ความรู้สึกเหมือนบัตรเครดิตมากกว่าหนังสือเดินทาง หน้าข้อมูลที่เป็นพลาสติกนี้ได้เพิ่มความสมบูรณ์และทนทานมากขึ้น เพราะแต่ละชั้นถูกเชื่อมติดกันไม่สามารถแยกจากกันได้จึงทำให้เกิดความเสียหายได้ยาก&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;แปลและเรียบเรียงจาก Europe Is Testing The Worlds First Digital Passport In Finland ซึ่งเผยแพร่บน Forbes&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;อ่านเพิ่มเติม :&nbsp;<a href="https://forbesthailand.com/preview/71160" alt="การรับช่วงต่อของทายาทธุรกิจพันล้านแห่ง Royal Group">การรับช่วงต่อของทายาทธุรกิจพันล้านแห่ง Royal Group</a> &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;​<a href="https://www.facebook.com/ForbesThailandMagazine/" alt="ไม่พลาดบทความและเรื่องราวน่าสนใจอื่นๆ ติดตามเราได้ที่เฟซบุ๊ก Forbes Thailand Magazine">ไม่พลาดบทความและเรื่องราวน่าสนใจอื่นๆ ติดตามเราได้ที่เฟซบุ๊ก Forbes Thailand Magazine</a>​

หนังสือเดินทางดิจิทัล ครั้งแรกของโลก เริ่มทดสอบแล้วที่ฟินแลนด์

<h2>จุดหมายปลายทางการท่องเที่ยวสำคัญต่างๆ ในยุโรปต้องรับมือกับผลเสียจากภาวะนักท่องเที่ยวล้นเมือง (Overtourism) อย่างเวนิสที่จัดให้มีค่าเข้า ส่วนนักท่องเที่ยวที่จะไปเยือนอะโครโพลิสในเอเธนส์ต้องจองเวลาเสียก่อน</h2> &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;บนเกาะในประเทศสเปนนาม Mallorca ความเคลื่อนไหวสุดบ้าบิ่นดึงความสนใจจากทั่วโลก ด้วยความแปลกใหม่ไม่เหมือนใคร และยังจุดประกายให้เกิดกระแสวิพากษ์วิจารณ์ ทั้งนี้ก็เพื่อกันนักท่องเที่ยวออกจากทะเลสีฟ้าสดใสและแนวชายฝั่งอันงดงาม&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;ยามเผชิญการสูญเสียแดนสวรรค์ของพวกเขาให้กับมวลนักท่องเที่ยวมหาศาล กลุ่มนักเคลื่อนไหวในท้องถิ่น Caterva จึงใช้วิธีการสุดสร้างสรรค์เพื่อตอบโต้การรุกรานดังกล่าว​<div class="se-component se-image-container __se__float- __se__float-none" contenteditable="false"><figure style="margin: 0px;"><img src="https://forbesthailand.com/wp-content/uploads/2023/09/kVx3ebPPFijGefujt4zg.jpg" alt="" data-proportion="true" data-align="none" data-file-name="kVx3ebPPFijGefujt4zg.jpg" data-file-size="0" data-origin="," data-size="," data-rotate="" data-rotatex="" data-rotatey="" data-percentage="auto,auto" origin-size="958,636" style="" data-index="0"></figure></div>ชายหาดบนเกาะ Mallorca อันแสนงดงาม &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;พวกเขาติดตั้งป้ายเตือนปลอมๆ ขึ้นตามชายหาดซึ่งเป็นที่นิยมสูงสุดใน Mallorca แม้ดูปกติในสายตาผู้สัญจรผ่านไปมา บนป้ายเหล่านี้กลับปรากฏข้อความชวนวิตกเป็นภาษาอังกฤษว่า “อันตราย แมงกะพรุน” หรือ “ระวังหินหล่น” หรือ “ห้ามว่ายน้ำ”&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;อย่างไรก็ตาม จุดหักมุมอันชาญฉลาดคือข้อความอีกส่วนซึ่งเป็นภาษาท้องถิ่นอย่างภาษาคาตาลัน โดยเขียนไว้ด้านคำเตือนตัวใหญ่เพื่อเผยเจตนาแท้จริงของป้ายเหล่านี้&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;ในขณะที่บรรดานักท่องเที่ยวเข้าใจพวกเขากำลังเผชิญกับอันตราย คนท้องถิ่นที่แกะข้อความเหล่านี้ออกจะพบกับประโยคแสนอาจหาญว่า “ปัญหาไม่ใช่หินหล่น แต่เป็นนักท่องเที่ยวล้น” หรือไม่ก็ถ้อยคำเสียดสีอย่าง ชายหาด “เปิด แต่ไม่ใช่สำหรับนักท่องเที่ยวและแมงกะพรุน”&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;แม้หัวรุนแรงแต่ก็ยอดเยี่ยม ข้อความกำกวมเหล่านี้เผยให้เห็นภัยอันตรายแท้จริง นั่นคือการที่นักท่องเที่ยวจำนวนมหาศาลไหลทะลักเข้าสู่เกาะ ในปี 2012 นักท่องเที่ยวกว่า 16 ล้านคนแห่มาเยือนหมู่เกาะ Balearic ส่วนที่ Mallorca เพียงสิงหาคมเดือนเดียวก็มีจำนวนนักท่องเที่ยวสูงกว่าจำนวนประชากรผู้พำนักบนเกาะเสียอีก คาดการณ์ว่าตัวเลขในปีนี้อาจทะยานสูงยิ่งขึ้น&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;ที่ผ่านมาจนถึงตอนนี้ Mallorca และเกาะใกล้เคียงต่างๆ ต้องดิ้นรนต่อสู้กับนักท่องเที่ยวนิสัยเสีย ติดแอลกอฮอล์ ทั้งยังโหวกเหวกโวยวาย รวมถึงผลพวงสุดโกลาหลที่ตามมาอย่างหนัก&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;มาตรการเข้มงวดต่างๆ ถูกนำมาใช้ ตั้งแต่ห้ามสูบบุหรี่บนชายหาดไปจนจำกัดปริมาณเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ที่นักท่องเที่ยวสามารถซื้อได้ แต่แม้เจ้าหน้าที่ท้องถิ่นและรัฐบาลของ Balearic บังคับใช้กฎกติกาที่รัดกุมเพียงใดก็ยากจะหยุดยั้งนักท่องเที่ยวที่มากมายมหาศาลจนล้นเมือง​<div class="se-component se-image-container __se__float- __se__float-none" contenteditable="false"><figure style="margin: 0px;"><img src="https://forbesthailand.com/wp-content/uploads/2023/09/KSFm7mcbyaQ5qZvLCkQw.jpg" alt="" data-proportion="true" data-align="none" data-file-name="KSFm7mcbyaQ5qZvLCkQw.jpg" data-file-size="0" data-origin="," data-size="," data-rotate="" data-rotatex="" data-rotatey="" data-percentage="auto,auto" origin-size="960,640" style="" data-index="1"></figure></div>ทะเลสีฟ้าสดใสแห่ง Mallorca &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;ความตั้งใจของ Caterva คือสร้างความตื่นรู้แก่ผู้พำนักในท้องถิ่นว่าสถานการณ์นี้เร่งด่วนแค่ไหน และรีบพลิกสถานการณ์นักท่องเที่ยวล้นเมืองก่อนจะสายเกินแก้ บนทวิตเตอร์หรือเอ็กซ์ของ Caterva ทางกลุ่มเผยว่าแคมเปญนี้เป็นเรื่องขำขันเล็กน้อยเพื่อตอบโต้ “la #massificacio turistica” (แปลได้ว่า “การทะลักล้นเข้ามาของนักท่องเที่ยว”)&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;แคมเปญดังกล่าวยังจุดประกายการโต้เถียงสุดร้อนแรงเกี่ยวกับ Mallorca และอื่นๆ นักวิจารณ์ชี้ว่าวิธีการเช่นนี้ทำให้ภาพลักษณ์ของทางเกาะแปดเปื้อน ตรงข้ามกับกลุ่มผู้สนับสนุนที่ชื่นชนนักเคลื่อนไหวเหล่านี้สำหรับวิธีการสุดแหกคอกแต่ทรงพลัง โดยสาระสำคัญของประเด็นนี้คือสมดุลอันละเอียดอ่อนระหว่างผลประโยชน์ทางเศรษฐกิจจากนักท่องเที่ยว และการอนุรักษ์ธรรมชาติแสนงดงามของ Mallorca&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;ยิ่งความเคลื่อนไหวนี้แข็งแกร่งขึ้นอย่างต่อเนื่อง ความคิดสร้างสรรค์ของกลุ่ม Caterva ก็ผลักให้เจ้าหน้าที่ท้องถิ่นต้องเร่งลงมือ แผนการต่างๆ ซึ่งรวมถึงการจำกัดจำนวนนักท่องเที่ยว และการริเริ่มให้เกิดการท่องเที่ยวอย่างมีความรับผิดชอบกำลังอยู่ระหว่างดำเนินการแล้ว&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;แปลและเรียบเรียงจาก This Beautiful European Island Has A Clever Way To Keep Tourists Away ซึ่งเผยแพร่บน Forbes &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;อ่านเพิ่มเติม :&nbsp;<a href="https://forbesthailand.com/preview/71136" alt="&quot;SABINA&quot; คว้ารางวัล Consumer Choice จากช้อปปี้ พร้อมอัดแคมเปญ &quot;Shopee 9.9&quot; ดันกำลังซื้อไตรมาส 3">"SABINA" คว้ารางวัล Consumer Choice จากช้อปปี้ พร้อมอัดแคมเปญ "Shopee 9.9" ดันกำลังซื้อไตรมาส 3</a> &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;<a href="https://www.facebook.com/ForbesThailandMagazine/" alt="ไม่พลาดบทความและเรื่องราวน่าสนใจอื่นๆ ติดตามเราได้ที่เฟซบุ๊ก Forbes Thailand Magazine">ไม่พลาดบทความและเรื่องราวน่าสนใจอื่นๆ ติดตามเราได้ที่เฟซบุ๊ก Forbes Thailand Magazine</a>​

เกาะในสเปนติดป้ายสุดสร้างสรรค์ แก้ปัญหานักท่องเที่ยวล้นเมือง

<h2>กิจกรรมทางธุรกิจในเยอรมนีตกต่ำหนักกว่าสามปีแล้วในเดือนสิงหาคม อ้างอิงจากข้อมูลการสำรวจที่เผยแพร่เมื่อวันพุธที่ 23 สิงหาคมที่ผ่านมา เติมเชื้อให้ความกลัวว่าเศรษฐกิจที่ใหญ่ที่สุดของยุโรปจะหวนสู่ภาวะถดถอยอีกหรือไม่</h2> &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;ดัชนีผู้จัดการฝ่ายจัดซื้อ (PMI) ของประเทศที่อ่านได้ครั้งแรก ซึ่งสืบย้อนกิจกรรมในภาคการผลิตและบริการ ตกลงเหลือ 44.7 ในเดือนสิงหาคมจาก 48.5 ในเดือนกรกฎาคม หรือเป็นตัวเลขต่ำสุดที่อ่านได้นับตั้งแต่เดือนพฤษภาคมปี 2020 ซึ่งเวลานั้นเยอรมนีเริ่มผ่อนคลายมาตรการโควิด-19 อันเข้มงวดลงทีละน้อย โดยค่า PMI ต่ำหว่า 50 ชี้ถึงการหดตัวของเศรษฐกิจ&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;ผลสำรวจเน้น “ขาลงครั้งรุนแรงในการผลิต” ด้วยผลผลิตที่ตกลงต่อเนื่องเป็นเดือนที่สี่ ส่วนกิจกรรมด้านบริการตกลงเป็นครั้งแรกในรอบแปดเดือน&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;“ความหวังใดที่ว่าภาคบริการอาจกอบกู้เศรษฐกิจเยอรมันเลือนหายไปเสียแล้ว ตรงกันข้าม ภาคบริการกำลังจะตกลงสู่ภาวะถดถอยตามภาคการผลิต” Cyrus de la Rubia หัวหน้านักเศรษฐศาสตร์แห่ง Hamburg Commercial Bank ซึ่งเผยแพร่ผลสำรวจเกี่ยวกับบริษัทในเยอรมนีร่วมกับ S&amp;P Global กล่าว&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;ตัวเลขเหล่านี้เพิ่มน้ำหนักว่าเศรษฐกิจเยอรมันกำลังน่าเป็นห่วงอีกครั้งหลังฟื้นตัวจากภาวะถดถอยแสนสาหัสในไตรมาสที่สองด้วยมาร์จิ้นต่ำสุด ข้อมูลเมื่อต้นเดือนสิงหาคมยังเผยการชะลอตัวหนักกว่าที่คาดจากรายงานการผลิตภาคอุตสาหกรรมในเดือนมิถุนายน ซึ่งเกิดจากการหดตัวอย่างรุนแรงในภาคการผลิตรถยนต์อันใหญ่โตของประเทศ&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;เศรษฐกิจเยอรมันที่เจ็บป่วยกำลังส่งผลกระทบต่ออีก 19 ประเทศซึ่งใช้สกุลเงินยูโร โดยภูมิภาคเหล่านั้นยังเสี่ยงจะตกลงสู่ภาวะถดถอยหลังดิ้นรนจนเติบโตเล็กน้อยในไตรมาสที่สอง&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;การอ่านค่า PMI ครั้งแรกในพื้นที่ที่ใช้สกุลเงินยูโรก็ตกลงเหลือ 47 ในเดือนสิงหาคมเช่นกัน ต่ำสุดนับตั้งแต่เดือนพฤศจิกายนปี 2022 อ้างอิงจากรายงานแยกที่เผยแพร่เมื่อวันพุธที่ 23 สิงหาคมโดย Hamburg Commercial Bank และ S&amp;P Global&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;“แรงกดดันขาลงที่ส่งผลต่อเศรษฐกิจเขตยุโรปในเดือนสิงหาคมหลักๆ แล้วเกิดจากภาคบริการของเยอรมนี” De la Rubia ชี้&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;ผลสำรวจทั้งสองแสดงให้เห็นถึงความวิตกกังวลต่อภาวะเงินเฟ้อในภาคบริการที่เพิ่มขึ้นทีละน้อย สืบเนื่องจากการขึ้นค่าแรง ซึ่งสามารถทำให้ธนาคารกลางยุโรปต้องหยุดการขึ้นอัตราดอกเบี้ยในการประชุมที่จะจัดขึ้นต้นเดือนกันยายน 2023 แม้ไม่เต็มใจก็ตาม&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;เป็นอีกครั้งที่ภาพของเยอรมนีต้องตกต่ำกว่าประเทศอื่นๆ ในยุโรปด้วย “ภาวะเศรษฐกิจหยุดนิ่งและเงินเฟ้อ (Stagflation)” ซึ่งเป็นส่วนผสมอันเลวร้ายระหว่างภาวะเงินเฟ้อสูงกับการเติบโตที่ชะลอตัวลงจนหยุดชะงัก&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;“กิจกรรมต่างๆ เริ่มหดตัวสวนทางกับราคาต่างๆ ที่พุ่งสูงอีกครั้ง ทั้งยังเร็วขึ้นด้วยซ้ำ” De la Rubia กล่าว “หากเจ้าของเศรษฐกิจที่ใหญ่ที่สุดในเขตยุโรปไม่สามารถรับมือกับภาวะเงินเฟ้อได้ ก็เป็นข่าวร้ายสำหรับธนาคารกลางยุโรปแล้ว”&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;Andrew Kenningham หัวหน้านักเศรษฐศาสตร์จาก Capital Economics คาดการณ์ว่าเศรษฐกิจในภูมิภาคยุโรปอาจจะเข้าสู่ภาวะถดถอยในครึ่งปีหลัง “โดยเยอรมนีมีแนวโน้มสาหัสที่สุด” &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;แปลและเรียบเรียงจาก Germany s economy hasn t looked this weak since the start of the pandemic&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;อ่านเพิ่มเติม :&nbsp;<a href="https://www.forbesthailand.com/world/global-world/10-%E0%B8%81%E0%B8%A5%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B9%8C%E0%B8%A8%E0%B8%B6%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B8%84%E0%B8%B9%E0%B9%88%E0%B9%81%E0%B8%82%E0%B9%88%E0%B8%87-%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B8%B9%E0%B9%89%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B9%89%E0%B8%A7%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A3%E0%B8%B9%E0%B9%89%E0%B9%80%E0%B8%82%E0%B8%B2" alt="10 กลยุทธ์ศึกษาคู่แข่ง เมื่อรู้เราแล้วต้องรู้เขา">10 กลยุทธ์ศึกษาคู่แข่ง เมื่อรู้เราแล้วต้องรู้เขา</a> &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;​<a href="https://www.facebook.com/ForbesThailandMagazine/" alt="ไม่พลาดบทความและเรื่องราวน่าสนใจอื่นๆ ติดตามเราได้ที่เฟซบุ๊ก Forbes Thailand Magazine">ไม่พลาดบทความและเรื่องราวน่าสนใจอื่นๆ ติดตามเราได้ที่เฟซบุ๊ก Forbes Thailand Magazine</a>​

News

Forbes lists

World

Leaderboard

Commentaries

Forbes life

Events